Regels teruggave koloniale cultuurschatten
Het Nationaal Museum van Wereldculturen (NMVW) komt donderdag met richtlijnen voor de beoordeling van claims op stukken uit de eigen collecties, met name voorwerpen die in koloniën zijn verworven. Het Nationaal Museum is een samenvoeging van het Tropenmuseum in Amsterdam, Museum Volkenkunde in Leiden en het Afrika Museum in Nijmegen.
Objecten waarvan de oorspronkelijke eigenaar „niet vrijwillig afstand heeft gedaan”, komen in aanmerking voor teruggave, staat op de website van het Tropenmuseum. Maar ook objecten die een grote culturele of maatschappelijke waarde hebben in het land van herkomst, kunnen aan die natie worden teruggegeven.
Nadat een externe commissie de herkomst van een stuk is nagegaan en de argumentatie voor of tegen de claim heeft bestudeerd, brengt dit nog te benoemen college advies uit aan de cultuurminister, die moet beslissen.
„We weten dat een deel van onze collectie verworven is in de koloniale periode, een periode van grote machtsverschillen en onrecht”, aldus Stijn Schoonderwoerd van het NMVW op de site. „Ook al zijn objecten in die vier eeuwen van wereldwijde koloniale relaties om allerlei redenen van eigenaar veranderd, het is zeker dat wij ook objecten beheren waarvan de oorspronkelijke eigenaar niet uit eigen beweging afstand heeft gedaan. In die gevallen zijn claims in onze ogen gerechtvaardigd.” Eisen aan het toekomstige beheer van de stukken zullen bij teruggave niet worden gesteld.
Het Nationaal Museum gaat ook zelf onderzoek doen naar onderdelen van de collectie „waarvan het vermoeden bestaat dat er sprake is van roofkunst”.
De richtlijnen, onder de titel Return of Cultural Objects: Principles and Process, zijn al te vinden via de site van het Tropenmuseum.