Hoezo, voor de zoveelste keer? Loopt dit dossier al langer dan?

O ja, al vanaf 2014 toen de Brabantse provinciebestuurder Van den Hout (SP) en burgemeester Hamming (PvdA) van Heusden de illegale dump van drugschemicaliën aankaartten bij het ministerie van Veiligheid en Justitie. Beiden trokken zich het lot aan van de grondeigenaren die voor de afvoer- en saneringskosten vaak een flinke rekening kregen gepresenteerd. Toenmalig minister Opstelten voelde echter weinig voor een waarborgfonds waarin de overheid geld zou storten dat via de Plukze-wet was afgepakt van veroordeelde criminelen. Hij wilde bezien of de kosten vaker op de daders konden worden verhaald.

En bij die reactie legde de Tweede Kamer zich neer?

Nee, op aandringen van VVD en PvdA sloot het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I en M) een convenant met de provincies dat liep van 2015 tot en met 2017. Hierin was geregeld dat het Rijk de helft van de kosten van gemeenten en grondeigenaren voor zijn rekening zou nemen tot een bedrag van maximaal 1 miljoen euro per jaar. Medio 2015 deed CU-leider Segers er nog een schepje bovenop. Hij vroeg het kabinet per motie of het convenant nog verder verruimd kon worden. Dat verzoek kreeg ruime steun, maar na Opstelten gaf ook zijn opvolger Van der Steur niet thuis.

De bewindsman voelde evenmin voor het plan om een apart schadefonds te vullen met de Plukze-gelden. Het verdelen van dergelijke inkomsten onder gedupeerden en het verrekenen ervan met de geleden schade was volgens hem „begrotingstechnisch” onuitvoerbaar.

Staat er in het regeerakkoord iets over deze problematiek?

Niet specifiek, maar na 2017 eindigde wel het schadeconvenant. Een werkgroep verkent nu de mogelijkheden voor een duurzame financieringsoplossing. Uit cijfers van het ministerie van I en M bleek overigens dat er bij de provincies flink wat geld op de plank was blijven liggen. Van het in 2015 door het Rijk beschikbaar gestelde miljoen werd slechts 0,3 miljoen euro aan cofinanciering uitgekeerd. In 2016 ging het om 0,8 miljoen. Over 2017 zijn nog geen cijfers bekend.

Wel trokken CDA en SGP vorig jaar nog een keer aan de bel. Het CDA sloeg alarm nadat de strafrechter een vordering van de politie op een veroordeelde criminele bende afwees. Om de kosten vergoed te krijgen, moest een civiele procedure worden gevoerd. Justitieminister Grapperhaus wacht nog op de uitkomst van de hogerberoepsprocedure. De SGP polste of staatssecretaris Van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat) te porren was voor een nieuw convenant.

Waarom is deze kwestie nu weer in het nieuws?

Dat heeft alles te maken met een uitzending van het tv-programma Radar van maandagavond over drugsdumpingen. Voor de ChristenUnie was die reportage aanleiding om het plan voor een fonds, te vullen met de Plukze-gelden, af te stoffen. De partij stelde daar opnieuw schriftelijke vragen over. Daarnaast zet de CU in op een definitieve regeling waarin particulieren die schade lijden voor 100 procent worden gecompenseerd. Dat is ook de inzet van de SGP. De partij wil komend voorjaar bij het behandelen van de Voorjaarsnota geld reserveren voor een regeling waarin Rijk, provincies en gemeenten betalen wanneer er geen dader in beeld is op wie de kosten kunnen worden verhaald.