Dirkslandse kerk beschrijft rijk verleden
De gereformeerde gemeente in Dirksland is anderhalve eeuw oud. Maar anderhalf jaar jonger dan ze dacht, ontdekte de schrijver van het jubileumboek. Zondag staat de Flakkeese gemeente stil bij het 150-jarig bestaan.
In de consistoriekamer zijn wel twee muren nodig om alle foto’s van vroegere predikanten te kunnen bevatten. Ds. K. Boeder, sinds drie jaar aan Dirksland verbonden, is de zeventiende herder en leraar. „Van de 150 jaar zijn we er maar 34 vacant geweest; een groot voorrecht”, zeggen de ouderlingen J. Kaslander –ambtsdrager sinds 1987– en A. Nagtegaal, die vanaf 1995 dient. Het derde fotolijstje bevat alleen een naam: een foto van ds. M. van der Spek is nog niet gevonden.
Vanuit de consistoriekamer stapt de kerkenraad regelrecht de kerkzaal in. Die is ruim en licht. „Zo’n duizend zitplaatsen, 250 meer dan in de vorige kerk. En achterin kan nog een schuifwand open”, zeggen de kerkenraadsleden. Ruimtegebrek was echter niet de enige reden voor de nieuwbouw in 2001/2002. „Aanpassing van de vorige kerk aan de brandweervoorschriften ging ons zitplaatsen kosten. Ook was er te weinig parkeerruimte.” Het gebouw werd vervangen door een winkelcentrum.
Links van de kansel in de nieuwe kerk zitten zeven ouderlingen. Rechts zeven diakenen. Hoog op de galerij achterin prijkt een Leeflangorgel uit 1966, door orgelbouwer Nijsse in 1987 uitgebreid en bij de overplaatsing in 2002 opnieuw geïntoneerd.
Door de glazen wand erachter is de torenspits te zien. Die reikt tot in de glazen vide. Rond de hal liggen de vergaderzalen, bibliotheek, keuken en consistoriekamer.
Dorpsrand
De nieuwe kerk –architecten waren vader en zoon Valk uit Soest– kwam aan de Mozartsingel te staan, op een lap landbouwgrond aan de noordrand van het dorp. Achter het parkeerterrein werd in 2017 een pastorie gebouwd. „Een paar maanden zit ik tussen de mais; de rest van het jaar is er een weids uitzicht”, zegt ds. Boeder.
Dat hij op Goeree-Overflakkee terecht zou komen, had hij nooit kunnen denken. „Maar als de Heere de weg wijst, kun je alleen maar volgen.”
Vergrijzing
Zijn gemeente telt 960 leden. Dat aantal neemt langzaam af. „De gemeente vergrijst. Er zijn meer sterfgevallen dan geboorten. Per jaar bezoek ik meer dan tachtig mensen van boven de tachtig jaar op hun verjaardag.”
Jarenlang werd er weinig nieuwbouw gepleegd. Nu weer wel, zeggen de ambtsdragers. „Vanwege de werkgelegenheid trekken jongeren soms echter toch weg. Ook op het eiland is het tijdens de spitsuren niet rustig meer; er staan dan lange files. Dat maakt het lastiger om hier te blijven wonen als je aan de overkant werkt.”
Aan de overkant, zeggen de eilanders nog altijd. Toen er nog geen bruggen en dammen waren, en de Dirkslandse predikant steevast de enige in de zeven gereformeerde gemeenten op het eiland was, noemde ds. G.H. Kersten hem gekscherend „de bisschop van de zeven gemeenten in Klein-Azië.” Nieuwe-Tonge kwam er later als achtste gemeente bij.
Rijk verleden
Dirksland was in 1967 een van de eerste gereformeerde gemeenten die haar geschiedenis op schrift stelde. Auteurs waren ds. P. Blok –nu als 98-jarige emeritus predikant opnieuw lid van de gemeente– en drukkerijeigenaar Th. de Waal.
Ruim een halve eeuw later is het tijd voor een nieuw boek. Bij de verschijning, later dit jaar, wordt een herdenkingsbijeenkomst gehouden. „Onze gemeente heeft een rijk verleden. Er is nog veel bekend over de geoefende kinderen des Heeren die er waren. Dat wilden we vastleggen voor de nieuwe generaties. Er zijn nog oud-ambtsdragers in leven die veel konden vertellen.”
Eerste notulen ontdekt
De gemeente in Dirksland hield lange tijd 7 september 1867 als institueringsdatum aan. De herkomst van die datum is onbekend. Ook 17 december 1868 is genoemd. De juiste datum blijkt 13 januari 1869 te zijn. Toen bevestigde ds. C. van den Oever de kerkenraad die de vorige dag was gekozen.
De datum werd door H. Hille ontdekt toen hij het schrijven van een jubileumboek ter hand nam. De gepensioneerde schooldirecteur uit Opheusden trof de datum aan in het eerste notulenboek. Dat was lange tijd vermist. Nu bleek het in de kluis te liggen. Niemand weet of het daar altijd gelegen heeft. Niemand weet waarom het bij het samenstellen van het vorige jubileumboek niet gebruikt is. Nu vormt het een rijke bron van informatie.