Column (ds. J. Belder): Noodklokken
Maandagochtend. Markt in Nijmegen. Vanaf de Stevenstoren strooit de beiaardier kwistig vrolijke noten uit over marktlui, kopers en kijkers. ”Vader Jakob” blijft hangen. Maar het luiden van alle klokken duurt nog even. Zaterdag. Weinig meer dan 300. Over het hele land verspreid. Noodklokken. Twee minuten voor twaalf komen ze in beweging. Alarmisten. Ze zetten de toon voor de internationale klimaattop, maandag begonnen in Katowice.
De tijd dringt. Het roer moet om. De uitstoot van CO2 daalt niet. De zeespiegel stijgt. Harder dan gedacht. Snorkelen we straks boven de Randstad? Onze bodem zakt. Het weer wordt grilliger. Trouw confronteerde zaterdag met een fotoreportage die voor zichzelf sprak. Eilanden opgeslokt door water. Verziltende akkers. Onleefbaar geworden gebieden. Juist mensen met een duurzame levenswijze –primitieven, zeggen sommigen; je naaste, zegt God– worden kind van de rekening.
Tegenstrijdige belangen beconcurreren elkaar. Het toerisme in Nederland groeit van 21 miljoen bezoekers per jaar nu naar 32 straks. Schiphol wil vooruit. Werkgelegenheid! Nog meer kerosineknallers over onze hoofden. Naar verwachting wordt tegen er het eind van deze eeuw negen keer vaker gevlogen. Hef accijns op kerosine en btw op vliegtickets. Stop die megagrote cruiseschepen. Goed voor eindeloze tonnen vuile rook. Net zo veel als van miljoenen auto’s. Klimaatdoelen blijven het afleggen tegen de heilige groei-economie van aan winst verslaafde junks en onverzadigbare consumenten.
Gespannen kijken we naar Katowice. Of niet. Gaat het lukken de uitstoot van broeikasgas voor het midden van deze eeuw met 90 procent terug te dringen? Ik ben sceptisch, maar wel op een andere wijze dan Trump. Niettemin, waar een wil is…
Gedragsverandering begint uiteindelijk bij onszelf. Nazomeren, overwinteren en overzomeren kan ook thuis in plaats van in Peru, Kaapstad of Nova Zembla. Vele kleine stapjes maken tenslotte een groot verschil. En als Shell en andere megabedrijven dan ook nog eens belasting gaan betalen, komt er veel geld extra vrij om te investeren in klimaatdoelen, willen we niet eindigen in een door onszelf opgeroepen spookhuis.
Koude en hitte zullen niet ophouden. Wat is in onze hand? Maar dat is wat anders dan Gods water over Gods akker laten lopen. Ben ik in het licht van de cultuuropdracht uit Genesis 1 huisbeheerder of plaag?
De beiaardier speelt lustig verder. Wat deert hem, zo vele meters boven de stijgende zeespiegel? „Vader Jakob, vader Jakob, slaap gij nog?!” Word wakker en versta uw verantwoordelijkheid!