Op zo’n nietszeggend antwoord zit natuurlijk niemand te wachten, maar het is aan de andere kant ook eigenlijk onzinnig om in alle ernst van de nieuwbakken Democratische senator in Washington nu al te willen weten of zij in 2004 of in 2008 een gooi wil doen naar het presidentschap. Het zou een boeiende strijd kunnen worden, Hillary de eerste vrouwelijke presidentskandidaat voor de Democraten tegen Colin Powell als eerste zwarte presidentskandidaat voor de Republikeinen. Maar zo’n spektakel is niet voor 2008 te verwachten, want iedereen gaat ervan uit dat George Bush over twee jaar zal proberen een gooi te doen naar een tweede (en laatste) presidentiële ambtstermijn.

Een zittende president uit het zadel lichten is niet eenvoudig (het lukte Bill Clinton overigens wel bij vader Bush in 1992). Maar toch lijkt het verstandig dat Hillary -áls zij presidentiële ambities heeft- tenminste wacht tot 2008. „Er zijn nog andere overwegingen. Hillary kwam als vreemdeling naar New York om vandaaruit een sprong te doen naar de Senaat, als ex-first lady. Dat werd haar door veel New Yorkers niet in dank afgenomen. Zij beloofde na haar overwinning dat zij haar ambtstermijn van zes jaar zou uitdienen. Het is verstandig dat zij dat ook doet, want als zij bij de eerste de beste gelegenheid alweer opstapt om hogere ambities na te jagen, dan kan zij New York als politieke basis wel weer vergeten”, zo meent haar collega, Democratisch senator Robert Byrd (West Virginia), die zelf overigens verzekert geen presidentiële ambities te hebben.

Hillary is de eerste first lady die na haar Witte Huis-jaren de sprong in de politiek waagde. En won, met steun overigens van haar man, oud-president Bill Clinton. „Ik wist dat zij het goed zou doen en haar eerste jaar bewijst dat ook”, aldus Clinton. Geen van beiden wil een woord kwijt over de tumultueuze jaren in het Witte Huis die werden overschaduwd door verschillende schandalen, waarvan de Lewinksy-affaire aanleiding werd voor het impeachment-proces tegen de president. „Een rechtse samenzwering”, beweerde Hillary indertijd. Die turbulente dagen lijken nu eeuwen geleden. De conservatieve New York Post -in het verleden nooit verlegen om de aanval te openen op Hillary of Bill- gaf New Yorks junior senator (naast senior Charles Schumer) na haar eerste jaar een opvallend compliment: „Tot zover niets op aan te merken !”

Hoe heeft Hillary de overgang van het Witte Huis naar de politieke arena ervaren ? Het is misschien nuttig om even terug te kijken. Tijdens een van haar buitenlandse reizen als presidentieel echtgenote zei zij eens sarcastisch tegen een groep vrouwen: „Als je als first lady controverses wilt voorkomen, dan kun je het beste zodra je het Witte Huis verlaat een zak over je hoofd trekken om duidelijk te maken dat je geen eigen meningen zult verkondigen en dat je ook geen eigen ideeën hebt over actuele ontwikkelingen in de wereld.” Toen zij ooit de creatie van een Palestijnse staat verdedigde, rolde Washingtons politieke establishment over haar heen. Ze had het recht niet om…, en zij verdedigde een ander beleid dan haar man…enz. Nu is de komst van een Palestijnse staat (op termijn) in Washington algemeen geaccepteerd door Democraten en Republikeinen. „Je ziet maar”, is haar enige commentaar.

In zijn eerste ambtsperiode zette Bill Clinton echtegnote Hillary in voor de hoognodige hervorming van het Amerikaanse systeem van volksgezondheid. Hillary wierp zich in de strijd met een totaal-inzet die geen compromissen verdroeg. En zij kwam met lege handen uit die strijd. Het was een nederlaag die bepalend zou zijn voor Bill Clintons resterende ambtstermijn. Hij zou niets meer wagen zonder eerst zijn steun voor bepaalde ideeën te peilen onder de bevolking en binnen het politieke establishment. Een voorzichtig beleid dat hem verdere teleurstellingen bespaarde, maar dat ook geen doorbraken of belangrijke hervormingen meer opleverde. Hillary heeft een andere les getrokken uit deze ervaring. Zij zoekt in de Senaat niet alleen samenwerking met haar Democratische partijgenoten, maar ook met Republikeinse collega’s.

„Hillary heeft in het afgelopen jaar begrepen dat eigen politieke agenda’s een kort leven beschoren zijn als je niet wilt samenwerken. Je zult daarom nu eens het ene initiatief moeten steunen en dan weer een ander initiatief, ook al vertegenwoordigen die initiatieven nu niet precies wat je zelf voorstaat. Maar doe je dat niet, dan kun je de steun van andere senatoren voor jóuw voorstellen wel vergeten. Daarom heeft zij gekozen voor een pragmatische koers, waarbij zij samenwerking met Republikeinse collega’s niet uit de weg gaat”, aldus Jim Kennedy, chef communicatie van senator Clintons staf. Dat moge zo zijn, maar in besloten gezelschappen blijft Hillary de ambitieuze pro-overheid Democrate die zij altijd geweest is. Tijdens een recente bijeenkomst bespraken Democratische politici de moeilijkheid om hun campagne voor beperking van persoonlijk wapenbezit te verdedigen na de aanslagen van 11e september, die in de Verenigde Staten een golf van wapenaankopen te zien gaf door verontruste Amerikanen.

„Wij kunnen ons standpunt wel wat breder formuleren, zonder dat wij de essentie van ons (wapen-) beperkingsbeleid opgeven”, aldus Hillary tijdens deze bijeenkomst. Geen compromissen, maar wel beter verkopen luidde haar boodschap dus. Overigens heeft de terreur van de 11e september haar politieke positie meer prominentie verschaft. Hoewel zij zich als een van de jongste senatoren met dientengevolge een lage ”senioriteit” in Washington bescheiden dient op te stellen -hetgeen zij ook doet- treedt zij sinds de catastrofale september-aanvallen frequent naar voren om te pleiten voor meer steun voor New York en de New Yorkers. President Bush beloofde na de nodige politieke druk uit de metropool -die hem niet steunde in zijn verkiezingscampagne- 20 miljard dollar. Hetgeen Hillary als goede politica aan haar kiezers verkocht als „een indrukwekkende overwinning voor onze stad.”