Mertens was een geboren bestuurder, aldus het Katholiek Documentatiecentrum. Als twintiger nam hij al de leiding in boerenorganisaties, boerenleenbanken en het rooms-katholieke verenigingsleven. Op zijn 34e bracht dat hem in de Eerste Kamer, waar hij 27 jaar lang de katholieke KVP en de boeren vertegenwoordigde.

De LLTB, de Limburgse landbouwbond waarvan Mertens ooit de jongste voorzitter en later erevoorzitter was, zwaait hem uit als „een groot mens. Boer, bestuurder en katholiek in hart en nieren.”