Als actie uitblijft zou het hele continent Europese patat kunnen gaan weren, is de vrees. „Bij een totale lockdown van Zuid-Amerika staat er meer dan 100 miljoen euro op het spel”, zegt secretaris Hylke Brunt van de Vereniging voor de Aardappelverwerkende Industrie (VAVI), waarbij bedrijven als Aviko, McCain en FarmFrites zijn aangesloten.

„We zien dit als een serieuze bedreiging van de industrie. Colombia is een kleine markt, maar het doet wel pijn. Wat zij doen is tegen de regels van de Wereldhandelsorganisatie WTO. Het is triest wat hier gebeurt”, aldus Brunt. Zuid-Afrika legde eerder al heffingen op en Brazilië vorig jaar. De schade zou ettelijke miljoenen bedragen. „De Europese Commissie moet nu een zaak aanspannen bij de WTO, anders staan andere Zuid-Amerikaanse landen klaar om Colombia te volgen”, besluit de secretaris.

De Europese Commissie liet donderdag weten dat Colombia de heffingen nog niet heeft aangemeld. Brussel volgt de zaak op de voet en „zoekt actief contact met Colombia en betrokken bedrijven om deze uitkomst te vermijden”.

De EU-handelsministers, onder wie minister Sigrid Kaag, komen vrijdag bijeen in Brussel. Het conflict is op verzoek van België op de agenda gezet, gesteund door Nederland. De landen willen dat de markt openblijft. Er worden nog geen besluiten genomen.

Nederland is de grootste aardappelproducent en -exporteur van de EU. De export van diepvriespatat groeide de afgelopen drie jaar erg sterk, met 37 procent tot bijna een half miljard euro. De uitvoer vanuit de EU was vorig jaar 1,5 miljoen ton, met een waarde van ruim 1,13 miljard euro.