Christenen in de EU moeten elkaar steunen
De groei van het populisme in Europa maakt het, na de Europese verkiezingen van 2019, wellicht mogelijk om de EU te hervormen.
Dat zei Bert-Jan Ruissen, SGP-lijsttrekker voor de Europese parlementsverkiezingen, donderdagavond tijdens een bijeenkomst van de studentenvereniging CSFR, reünistenvereniging RRQR en het tijdschrift Wapenveld.
De avond stond in het teken van de onder de Europese samenwerking liggende waarden. „Met de Europese waarden van vrijheid, gelijkheid, waardigheid en solidariteit is niets mis. Wel met de seculaire interpretatie van die waarden”, aldus Ruissen.
De SGP-lijsttrekker vindt de ontworteling van christelijke waarden een gevaarlijke ontwikkeling in de EU. „Als christenen moeten we in de EU de strijd aanbinden met het seculiere denken”, meent de politicus.
De opstelling van Ruissen is open en constructief. Op de vraag of hij een moment ziet dat Nederland zich terug zou moeten trekken uit de EU, antwoordde hij dat hij liever naar de kansen kijkt en geen energie wil steken in een eventuele nexit.
Toch is het de vraag of Ruissen in zijn hoop op vernieuwing van de EU veel steun mag verwachten van de populisten. Populisten zijn, als het om de EU gaat, namelijk vooral nationalisten. Ze willen de eigen staat en het eigene beschermen. Tradities moeten gewaarborgd worden. Vaak niet vanwege de tradities zelf, maar omdat ze staan tegenover het vernieuwen of toegeven aan religieuze diversiteit. Nogal wat populisten hebben het christelijk gedachtegoed in hun gereedsschapskist gestopt en roepen te pas en vooral te onpas dat het gaat om het behoud van de joods-christelijke waarden. Maar heel vaak komt het daarbij niet verder dan tegenwicht bieden aan bijvoorbeeld het vieren van islamitische feesten en een strijd om Zwarte Piet toch vooral zwart te houden omdat dat bij onze christelijke cultuur zou passen. Oftewel: juist zij interpreteren de waarden die het fundament van de EU vormen niet zelden puur seculier, hoewel ze soms een religieus taalgebruik hanteren.
Wie bijvoorbeeld kijkt naar de mening van veel populistische partijen op het gebied van allerlei ethische vraagstukken, hoeft als orthodox christen niet op hun steun te rekenen. Menselijke autonomie telt voor hen meestal zwaarder dan een leven volgens Bijbelse richtlijnen.
Toch heeft Ruissen gelijk als hij stelt dat christenen uit Europese landen elkaar moeten steunen. Nederland is een van de meest geseculariseerde staten van de Europese Unie. In zuidelijke en oostelijke EU-landen is die secularisatie niet zelden veel minder ver voortgeschreven en is de band met het christendom sterker dan in Nederland. Dat biedt kansen voor een bundeling van de krachten op met name medisch-ethisch terrein, waardoor mogelijk seculariserende krachten op Europees niveau enigszins beteugeld kunnen worden.
