Justitie, politie en de belastingdienst doorzochten donderdag kantoren van de SPD in Keulen en namen documenten in beslag. De politie heeft een speciale eenheid op de zaak gezet.

De autoriteiten zijn volgens de lokale SPD inmiddels gerechtelijke onderzoeken begonnen bij verscheidene bedrijven wegens het betalen van smeergeld. Daarmee zou tussen 1994 en 1998 29 miljoen mark (14,8 miljoen euro) zijn gemoeid. Hiervan kregen de sociaal-democraten uit Keulen 511.000 mark. Waar de rest van het geld is gebleven is onbekend.

In het centrum van het schandaal staat de SPD-politicus Norbert Rüther. Hij zou het smeergeld onder partijleden hebben verdeeld, die het vervolgens weer „doneerden” aan de plaatselijke SPD. Na het bekend worden van het schandaal legde Rüther begin deze week zijn partijfuncties neer en trad uit de partij.

De illegale geldstroom is vermoedelijk op gang gekomen door de bouw van een afvalverbrandingsinstallatie van de firma Trienekens. Het openbaar ministerie deed in februari een inval bij de afvalfirma. Volgens justitie kwamen hierbij miljoenen aan smeergelden aan het licht. Volgens een SPD-woordvoerster heeft Rüther 511.000 mark aangenomen in verband met de bouw van de verbrandingsinstallatie.

Nog meer bedrijven worden van omkoping verdacht. Zij zouden betalingen hebben gedaan aan brievenbusfirma’s in Zwitserland en deze sommen geld bij de belastingdienst als aftrekpost hebben aangegeven.

Naast politie en justitie is ook de landelijke SPD inmiddels een onderzoek naar het schandaal begonnen. Na een crisisvergadering in Keulen beloofde de secretaris-generaal van de partij Franz Müntefering spoedig opheldering.

Het hoofd van de SPD van de deelstaat Noord-Rijnland-Westfalen, Harald Schartau, verwacht dat er nog meer illegale donaties boven water zullen komen. „Het eind van de tunnel is nog niet in zicht”, aldus Schartau.

Het is al het tweede schandaal in korte tijd dat de sociaal-democraten in Keulen treft. In 1999 moest de kandidaat van de SPD voor het burgemeesterschap van de stad aan de Rijn kort voor de verkiezingen terugtreden wegens illegale aandelenhandel. De SPD verloor toen de stembusgang.

Later dit jaar zijn er landelijke parlementsverkiezingen in Duitsland. Kanselier Schröder moet het dan opnemen tegen de kandidaat van de CDU/CSU, de minister-president van de deelstaat Beieren Edmund Stoiber.