De eik werd vorige week met ruim een kwart van de stemmen verkozen tot Nederlandse Boom van 2018, de boom met het mooiste verhaal erachter. Als kampioen doet hij nu zelfs mee aan de Europese verkiezing van Tree of the Year. En toch moet hij in 2021 om.

Wat is de kwestie? In 1844 wordt het landhuis Anneville in Ulvenhout gebouwd. De oprijlaan wordt voorzien van een rij eiken. Het verhaal gaat dat koningin Wilhelmina, die begin 1945 op het landgoed verbleef, onder juist deze boom boeken las.

Drainagesysteem

Begin jaren 80 opperde Rijkswaterstaat (RWS) het plan voor een rijksweg ten zuiden van Breda, met gevolgen voor de bomen. Dankzij protesten van Ulvenhouters –de familie De Constant Rebecque van Anneville incluis– mocht er één eik uit de Annevillelaan blijven staan. „Het tracé werd er zelfs iets voor verlegd, zodat de eik in de middenberm zou komen”, zei Edith van Gemert van RWS in 2010 in het RD. In 1989 was de snelweg klaar. Twee jaar later kreeg de verdroogde boom een drainagesysteem, waarmee hij vanaf het viaduct van water kan worden voorzien. Van april tot en met oktober rijdt er regelmatig een tankwagen met water naar het viaduct en stort daar 8000 liter in een bak.

De vierbaans A58, die hier Breda met Tilburg verbindt, slibt echter voortdurend dicht. Reden voor ’s Rijks wegbeheerder om verbredingsplannen te maken. Om de onderdoorgang van het viaduct volledig te benutten, moet de troeteleik weg. Verplaatsing overleeft hij niet. Een andere optie is verbreding van het viaduct. Geraamde kosten in 2016: 3,5 miljoen euro. De Amsterdammer Rens van der Linden begon dat jaar een nogal altijd lopende petitie voor behoud van de boom.

Crowdfundingsactie

Ook directeur Peter Derksen van de Stichting Nationale Boomfeestdag vindt dat de eik niet verloren mag gaan. Hij vertelde vorige week bij Omroep Brabant dat er in Europa slechts drie bomen pal aan een snelweg staan: in Orly in Frankrijk, ergens in Duitsland én bij Breda.

De emoties rond de kap van de eik zorgden voor de verkiezing tot boom van het jaar. Na alle publiciteit beloofde verkeersminister Cora van Nieuwenhuizen opnieuw te kijken naar een oplossing. „De verkiezing laat opnieuw zien hoe groot de betrokkenheid is en hoe breed de wens om de boom te sparen.”

Vorige week opperde Rijkswaterstaat dat de boom alleen kan worden gered door een crowdfundingsactie om de benodigde miljoenen bij elkaar te krijgen. De „ongetwijfeld duurste boom van Rijkswaterstaat” kan daarmee uitgroeien tot de duurste boom van Nederland.