Veiligheidsproblemen bij kernlab in Los Alamos
Het Amerikaanse kernlaboratorium in Los Alamos (Los Alamos National Laboratory) in New Mexico heeft tijdelijk alle geheime researchwerk stopgezet, omdat twee disks met geheime gegevens zijn zoekgeraakt. Voorzover bekend is het nog nooit gebeurd dat onderzoek om een dergelijke reden werd opgeschort.
Bij een reguliere inventarisatiecontrole bleek vorige week woensdag dat er twee disks zoek waren. Directeur Gerald Nanos van het laboratorium wilde donderdag niets kwijt over de aard van de gegevens op beide disks. Los Alamos is het belangrijkste nucleaire onderzoekscentrum in de Verenigde Staten. Hier ontwikkelden de Amerikanen gedurende de Tweede Wereldoorlog hun eerste atoombommen, die zij later gebruikten tegen Japan.
Het gaat om een complex van 16 hectare waar ongeveer 12.000 mensen werken. Na het zoekraken van de twee disks werd twintig wetenschappers de toegang tot het laboratorium tijdelijk ontzegd. Er zijn volgens Nanos geen aanwijzingen dat de zoekgeraakte disks het terrein van het laboratorium verlaten hebben. Hoe hij tot deze overtuiging komt, wilde hij niet kwijt. Het zoekraken van disks met belangrijke gegevens is niet het eerste veiligheidsprobleem binnen het Los Alamos-complex.
Een maand geleden raakte er een sleutel zoek van een cruciale nucleaire onderzoeksfaciliteit. De sleutel dook na een dag weliswaar weer op, maar het was niet duidelijk of er kopieën waren gemaakt. „Na de affaire met Wen Ho Lee en na de septemberaanslagen in 2001 is er weinig verbeterd in het veiligheidsbeleid van Los Alamos”, aldus Danielle Brian, directrice van het Project on Government Oversight, een groep in Washington die het veiligheidsbeleid van de Amerikaanse overheid volgt.
Los Alamos wordt formeel beheerd door de universiteit van Californië, maar het veiligheidsbeleid valt onder het ministerie voor Energie, dat verantwoordelijk is voor zowel het civiele als het militaire nucleaire beleid van de VS. Vier jaar geleden bleek de geleerde Wen Ho Lee ontwerpen van nucleaire wapens gedownload te hebben op een persoonlijke computer. De man werd door de FBI beschuldigd van spionage voor China. Wen Ho Lee is Amerikaans staatsburger afkomstig van Taiwan.
Lee werd opgesloten en op dertig punten in staat van beschuldiging gesteld. De FBI had blijkbaar slordig werk geleverd, want Lee bekende alleen dat hij - voor „persoonlijk onderzoek” - onrechtmatig vertrouwelijke gegevens had gekopieerd. Er volgde geen proces en de man werd kort daarop vrijgelaten. Uit het FBI-onderzoek bleek hoe slordig en rommelig het veiligheidsbeleid rond Los Alamos was geregeld en werd gehandhaafd. Het ministerie voor Energie beloofde beterschap, maar desondanks raken er binnen het laboratorium blijkbaar nog steeds essentiële dingen zoek.