„China erkent religievrijheid zolang kerk zich niet tegen staat keert”
Er is in China vrijheid van godsdienst, maar die is „beperkt en gecontroleerd”, zegt ds. William Tsui, medewerker van Trans World Radio (TWR). „Je kunt overal een Bijbel kopen en in de kerk mag je van alles verkondigen, mits je je maar niet tegen de staat keert.”
Ds. Tsui, woonachtig in Toronto, spreekt deze week tijdens bijeenkomsten van Trans World Radio in Moerkapelle (woensdag), Hardinxveld-Giessendam (donderdag) en in Barneveld (vrijdag).
In 1973 verhuisde Tsui van China naar Canada om daar te studeren. Omdat er in Toronto niet zo veel Chinezen zijn, bezocht hij een Chinese kerk om daar mensen te ontmoeten. Hij kwam daar tot geloof en volgde een theologieopleiding. Sinds 2011 is hij werkzaam voor TWR in China. Vanuit Toronto reist Tsui enkele keren per jaar naar China.
Angst
Sinds februari dit jaar legt de Chinese regering de kerk flink aan banden. „Het wordt voor de kerk in China steeds moeilijker”, vertelt ds. Tsui in het TWR-kantoor in Barneveld. „De regering is tot dit beleid gekomen vanwege het gevaar van de vele sekten die de samenleving destabiliseren. Ze wil zich vooral keren tegen het mísbruik van religie. De overheid reageert echter uit angst en onkunde. Zij weet nauwelijks iets van het christendom. De kerk moet nu daarom uitleggen dat ze niets tegen de regering heeft.”
Tsui nuanceert allerlei recente berichten over het gedwongen sluiten van kerkgebouwen en het neerhalen van kruisen. „Neem het laatste: het gaat om pakweg 2000 kruisen op een aantal van 60.000 kerken. Is een kruis onderdeel van de leer? Nee, het is een decoratie. Er is hier geen sprake van een kernovertuiging van het christelijke geloof. Het wordt anders als je gedwongen wordt om Jezus te verloochenen. Dan moet de kerk onverbiddelijk zijn en elk bevel van de staat weigeren.”
Willem-Alexander
De TWR-medewerker relativeert de verplichting om portretten van de Chinese leider Xi Jinping in kerken op te hangen. „Wat is het verschil met het portret van de koning van Nederland in publieke gebouwen? Het is echter wat anders als de Chinese regering christenen dwingt om het portret van Jinping naast een kruis te hangen. Laten we als christenen uitstralen dat we de Chinese regering liefhebben, ook de president. Ik weet dat China niet tegen goede christenen is, wel tegen slechte christenen, aanhangers van sektarische groepen die gezin en samenleving ondermijnen.”
In China is er alle vrijheid om de boodschap van de Bijbel te verkondigen, zo stelt Tsui. „We hebben vernomen van het regeringsbesluit dat je via internet geen Bijbels meer in China kan kopen. Dat klopt, maar opnieuw: het besluit is vooral gericht tegen het verbreiden van staatsgevaarlijke ideeën via internet en het misbruik van religie. Je kunt overal in de boekhandels Bijbels kopen en ook de officiële drukkerij, de Vriendschapsdrukkerij in Nanking, wordt echt niet gesloten. Als ik naar China reis, neem ik mijn eigen Bijbel mee, maar als ik er vijf meeneem, heb ik een groot probleem.”
Altijd controle
Toch is Tsui niet optimistisch. „De toekomst van de kerk ziet er zorgelijk uit. China zal altijd een land blijven waar een vorm van controle is. De regering keert zich nu tegen christenen omdat ze een grote bevolkingsgroep vormen. Maar dat is niet erg voor het christendom: de kerk groeide in China juist in perioden van onderdrukking.”
Tsui schat het aantal christenen in China op 90 miljoen. En dat aantal groeit zo snel dat de verwachting is dat rond 2030 China het land is met de grootste gemeenschap van christenen ter wereld. Tsui: „Elk jaar voltooien 1800 studenten hun opleiding theologie, en dat zijn er te weinig om alle kerken en christenen te bedienen.”
Tsui traint vooral huiskerkleiders, maar onderschrijft ook de principes van de door de staat goedgekeurde Drie-Zelf-Kerk. „Deze wil de kerk onafhankelijk van het buitenland maken en sterker doen wortelen in China. Dat is alleen maar goed. Het probleem van de Chinese kerk is dat ze te veel afhankelijk is geweest van het geld van organisaties uit het Westen. Geld geven betekent het scheppen van afhankelijkheid en het verleidt voorgangers ertoe status, rijkdom en macht te zoeken.”
Bijbelse leer
De medewerker van Trans World Radio benadrukt het belang van goed onderwijs. „Dat is hét middel tegen sektarische en extreme groepen. Laat de kerk vooral Chinees worden, niet afhankelijk van het Westen.
Steeds meer Chinezen die in het buitenland christen zijn geworden keren naar hun land terug. En nu willen ze de kerken helpen opbouwen. Daar ligt de toekomst van de Chinese kerk.
We houden van China, van de regering, we onderwerpen ons aan de overheid zolang dit niet in strijd is met het geloof. Het probleem van veel westerse christelijke nieuwsbronnen, zoals China Aid, is dat ze tegen de regering zijn. Goede, Bijbelse leer is nodig, ook om de overheid niet te provoceren en vervolging uit te lokken.”