Door een zware explosie in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn woensdag twee Duitse en drie Deense militairen gedood. Dat deelde het Duitse ministerie van Defensie in Berlijn mee. Zeven andere militairen van de ISAF-vredesmacht raakten gewond, onder wie drie Denen ernstig. Een woordvoerder van het ministerie van Defensie in Den Haag meldde dat er bij het incident geen Nederlandse militairen zijn betrokken.

Volgens de generaal-inspecteur van de Duitse strijdkrachten, Harald Kujat, had de ontploffing plaats tijdens de vernietiging van twee SA-3-luchtafweerraketten van Russische makelij. Hij omschreef het als een „zeer ernstig ongeluk.” Het is nog onduidelijk waarom een of beide raketten voortijdig explodeerde.

Woensdag en dinsdag zijn ongeveer 300 extra Amerikaanse soldaten naar het oosten van Afghanistan gestuurd, waardoor het aantal Amerikaanse militairen in het gebied nu ongeveer 1100 bedraagt. Aan Afghaanse zijde vechten zo’n 1000 soldaten tegen de Taliban- en al-Qaida-strijders, maar ook die zullen de komende dagen versterkt worden.

Volgens een van de Afghaanse commandanten verzamelt zich de komende dagen een strijdmacht van 4000 tot 5000 soldaten voor het slotoffensief tegen de strijders, die volgens de Amerikaans generaal-majoor Frank Hagenbeck omsingeld zijn en geen kant op kunnen.

Hagenbeck zei dat de grondtroepen verscheidene grotten hebben schoongeveegd en onophoudelijk vuurgevechten leveren met groepjes al-Qaida-strijders die zich hebben ingegraven. „Het aantal bevestigde doden loopt in de honderden”, zei de bevelhebber op een persconferentie op de luchtbasis Bagram ten noorden van de Afghaanse hoofdstad Kabul. „Wij hebben op dit moment daadwerkelijk de overhand.”

Sinds het begin van de operatie zijn er acht Amerikaanse militairen om het leven gekomen. De operatie in een 156 vierkante kilometer groot gebied verloopt stroever dan gedacht, omdat was gerekend op zo’n 150 tot 200 vijandelijke strijders, maar in de loop van de week wisten nog eens honderden strijders het gebied binnen te dringen. Hagenbeck schatte woensdag dat zo’n 600 tot 700 strijders van al-Qaida en het verdreven Taliban-regime in het gebied zijn. De bevelhebber zegt er gezien de bewijzen van overtuigd te zijn dat zeker de helft van hen gedurende de operatie is gedood. „En dan druk ik me nog voorzichtig uit”, zei Hagenbeck.

Afghaanse regionale commandanten hebben woensdag in Kabul met interim-premier Hamid Karzai overlegd over de vorming van een nationaal leger. Het overleg, dat ondermeer door Khan en de noordelijke krijgsheer Rashid Dostum werd bijgewoond, is van groot belang omdat de interim-regering niet veel macht heeft buiten Kabul en het voor de eenwording van het land van belang is dat de leiders zich scharen achter Karzai.

In aanvulling op de militaire strijd tegen vijandelijke elementen, hebben de Afghaanse autoriteiten in de provincie Paktia woensdag een beloning van 150 miljoen Afghani’s (4000 dollar) uitgeloofd voor elke al-Qaida-strijder die levend bij hen wordt afgeleverd. In de provinciehoofdstad Gardez werden pamfletten verspreid waarop het aanbod is te lezen.

De Afghaanse inlichtingeneenheid in Gardez had een dag eerder overleg gehad met Amerikaanse commando’s, maar wilde niet zeggen of de prijs op het hoofd van al-Qaida-strijders met hen besproken is. Waar het geld vandaan moet komen is niet duidelijk. De Amerikaanse regering had al 25 miljoen dollar uitgeloofd voor al-Qaida-leider Osama bin Laden.

De Afghaanse autoriteiten loven de beloning uit met het argument dat de al-Qaida-strijders de vijand zijn van de onafhankelijkheid en vrijheid in Afghanistan. Ook de Amerikanen hebben er het afgelopen weekeinde in pamfletten voor gewaarschuwd dat de Taliban en al-Qaida een gevaar vormen. Zij riepen de bevolking op informatie te verschaffen over de vijand.

De Amerikaanse veiligheidsdienst heeft aan de Pakistaanse zijde van de grens met Afghanistan communicatie onderschept tussen verschillende groepen al-Qaida-strijders, aldus een zegsman van het Amerikaanse leger. Het zou gaan om enkele honderden strijders die na de nederlaag van de Taliban en al-Qaida in Afghanistan zich vlak over de Pakistaanse grens proberen te hergroeperen. In onderschept e-mailverkeer tussen verschillende cellen zou gesproken worden over nieuwe aanslagen in de VS, dat meldde de New York Times eerder deze week.

De VN-Hoge Commissaris voor de Mensenrechten, Mary Robinson, heeft in een woensdag gepubliceerd interview kritiek geuit op de Amerikaanse militaire campagne in Afghanistan. In een vraaggesprek met het Duitse weekblad Die Zeit zei Robinson dat de interventie in Afghanistan dusdanig was opgezet dat deze kon leiden tot onevenredig grote aantallen burgerslachtoffers.

Voorts zei Robinson zich eraan te ergeren dat de Afghaanse en Amerikaanse autoriteiten geen cijfers hebben over het dodental onder Afghaanse burgers in de oorlog tegen het terrorisme. „Ik neem geen slappe positie in ten opzichte van terrorisme, maar ik kan niet accepteren dat men bijkomende schade veroorzaakt in dorpen en niet eens vraagt naar het aantal slachtoffers en de namen van de doden”, zei Robinson.

Het Amerikaanse leger heeft verscheidene keren toegegeven dat er fouten zijn gemaakt die aan Afghaanse burgers het leven hebben gekost. Op dit moment proberen twee Afghaanse non-gouvernementele organisaties het aantal burgerslachtoffers te achterhalen. Ook de Amerikaanse mensenrechtengroepering Human Rights Watch bereidt een onderzoek voor.