Samenvatting: Beloftes kabinet stuiten op scepsis
Vrijwel iedereen zal volgend jaar merken dat het beter gaat met de economie. Dat is de boodschap van Rutte III in de miljoenennota 2019. De koopkracht groeit (met gemiddeld 1,5 procent), de werkloosheid blijft dalen en er komen miljarden beschikbaar voor onder meer defensie, onderwijs en infrastructuur.
Maar die rooskleurige boodschap wekt vooral scepsis, zeker bij de oppositiepartijen. Zij hebben geen goed woord over voor de kabinetsvoornemens. Ook in de regeringscoalitie is geen sprake van een jubelstemming. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zijn weliswaar tevreden over het beoogde beleid, maar hebben er begrip voor dat de burgers het eerst allemaal nog willen zien.
Volgens minister Wopke Hoekstra (Financiën) wil het kabinet met de nieuwe miljoenennota Nederland „sterker, veiliger en welvarender” maken. Hij schetste een rooskleurig beeld van de nabije toekomst. Er is flinke economische groei (2,6 procent), een overschot op de overheidsbegroting (1 procent) en de staatsschuld zakt voor het eerst in vele jaren onder de 50 procent.
Maar de linkse oppositie slaat een heel andere toon aan. Volgens GroenLinks, SP en PvdA spreekt het kabinet wel veel „mooie woorden”, maar maakt het vooral een knieval voor het bedrijfsleven. Volgens SP-fractieleider Lilian Marijnissen vliegen de fraaie beloftes „ons om de oren, maar vooralsnog hebben mensen vooral de zekerheid dat de zorgpremie stijgt, de energierekening hoger wordt en de boodschappen meer gaan kosten. Tegelijk krijgen de grote bedrijven miljarden cadeau”.
Ook de rechtse oppositie ziet niets in de kabinetsplannen. PVV-leider Geert Wilders spreekt van „een verschrikkelijk verhaal”. Hij stelt voor om van het begrotingsoverschot van 8 miljard 6 miljard te gebruiken om onder meer de btw-verhoging niet te laten doorgaan en de stijging van de ziektekostenpremie te schrappen. Volgens FVD-leider Thierry Baudet klonk in de troontrede van koning Willem-Alexander „het klassieke linkse verhaal” van Rutte III door. „Pro-EU en niet praten over integratie.”
Een belangrijk onderdeel van de kritiek betreft de afschaffing van de dividendbelasting. De hele oppositie kraakt dit plan, dat bijna 2 miljard kost. Ook de Raad van State heeft aanmerkingen. Het adviesorgaan vindt dat het kabinet beter duidelijk moet maken waarom de dure maatregel nodig is.