Het jaarlijkse gebeuren werd zondag afgesloten in Bergum. Volgens ds. Gerrit Groeneveld, voorzitter van de Stichting Tsjerkepaad, lieten met name kerkgebouwen in de buurt van een activiteit van ”culturele hoofdstad” een stijging zien. „Vooral in Leeuwarden telden we meer mensen, bijvoorbeeld tijdens ”De Reuzen” waren de kerken overvol. Verder profiteerden plaatsen waar bijzondere activiteiten waren georganiseerd. Langezwaag is daar een duidelijk voorbeeld van: daar hebben ze mede door het Under de toer-project ”Haren in de wind” ruim 3500 bezoekers in en rond het kerkgebouw geteld.”

Maar het totale effect van de ”culturele hoofdstad” is kleiner dan op voorhand gehoopt. Groeneveld: „Het is niet zo dat overal in Friesland opeens meer mensen kwamen. Veel van de bezoekersaantallen bij de ruim 250 deelnemende kerken zijn qua stabiel gebleven, of zelfs iets gedaald. Met name buiten de toeristische gebieden kwamen er soms minder bezoekers. Op alleen een open kerk komen mensen niet massaal af. Wel geven contactpersonen van kerken aan tevreden te zijn met een bezoekersaantal tussen de tien en de twintig mensen.”

Duitse bezoekers

Groeneveld benadrukt dat openstelling, het tonen van gastvrijheid, belangrijker is dan een hoog bezoekersaantal. Maar tegelijkertijd is het voor de vrijwilligers –die in sommige dorpen moeilijker te vinden zijn– het leukst als bezoekers druppelsgewijs binnenkomen.

„We hebben positieve reacties gehad van zowel bezoekers als vrijwilligers”, zegt de voorzitter van Stichting Tsjerkepaad. „Het is mooi om te zien dat ook mensen van buiten Friesland ons steeds beter weten te vinden. Ook groeit het aantal Duitse bezoekers. Maar soms komen er op een middag in een kerk niet zo veel bezoekers of is het moeilijk voldoende vrijwilligers te vinden. Hoe blijven ze gemotiveerd? Volgend jaar is het thema ”Kerk en Kunst”. Dat biedt veel mogelijkheden, we zullen met vrijwilligers in contact treden over ideeën om er volgend jaar iets moois van te maken.”

Een ander aandachtspunt is dat de grote meerderheid van bezoekers bestaat uit vijftigplussers. Groeneveld: „Sinds een aantal jaren besteden we extra aandacht aan kinderen. Het is belangrijk dat jongeren het erfgoed ook gaan waarderen. Daarom zal Henk Kuindersma tijdens de afsluitende bijeenkomst een model presenteren voor scholen die een bezoek van kinderen aan de kerk in hun lesprogramma willen opnemen.”