Anoniem het Nieuwe Testament lezen, in het Jiddisch
Zo’n twee jaar is de internetsite nu in de lucht, en steeds meer Joden raadplegen ’m. Om een tweetalige Tenach te bestellen. Of om, anoniem, het Nieuwe Testament in het Jiddisch te lezen. En te downloaden.
”Comfort-Israel” wordt gevormd door christenen uit diverse landen, denominaties en achtergronden, maar allemaal met een oprechte liefde voor Israël”, luidt het op de introductiepagina van de website (www.comfort-israel. com). „Wij bidden voor Israël en willen onze steun voor Israël laten zien in deze moeilijke periode van zijn bestaan. Wij willen u laten weten dat u nog altijd vele vrienden op deze wereld hebt, die niet zijn geïndoctrineerd door anti-Israël-nieuws in de media. Wij vertrouwen in uw God en in het Woord dat Hij de wereld heeft gegeven door middel van uw profeten. Accepteert u alstublieft een van deze Bijbels als een ’liefdegift’. Wij bidden dat deze gift de kloof tussen ons kan overbruggen.”
Op de site, opgesteld in het Engels, Hebreeuws en Russisch, wordt de (Joodse) bezoeker onder meer in de gelegenheid gesteld om -gratis- een Nieuw Testament te lezen, te downloaden of te bestellen. Zonder dat iemand dat hoeft te zien. „Dat heeft zeker voordelen”, zegt A. B. Stier, directeur van Israël en de Bijbel, de stichting die verantwoordelijk is voor de bijbelverspreiding. „Zeker in orthodox-Joodse kring is de weerstand tegen het Nieuwe Testament nog altijd groot.”
De Tenach (zeg: het Oude Testament) is in vier uitvoeringen verkrijgbaar, het Nieuwe Testament in twaalf: één volledig in het Hebreeuws, de andere elf met op de ene bladzijde de Hebreeuwse tekst en op de andere de tekst in de landstaal (Arabisch, Nederlands, Engels, Frans, Duits, Hongaars, Portugees, Roemeens, Russisch, Spaans, Jiddisch). De Hebreeuws-Jiddische uitgave is ook te downloaden (in pdf-formaat). Stier: „Juist voor orthodoxe Joden is het Jiddisch de spreektaal, waarmee zij erg veel affiniteit hebben. Het moderne Ivriet beschouwen zij, als het gaat om de Bijbel, als een stukje heiligschennis.”
Mede om dezelfde reden wordt de Hebreeuws-Nederlandse uitvoering geleverd in de Statenvertaling, en de Engelse in de geautoriseerde King James-versie. „Voor Joden behoort de bijbeltaal uit te stijgen boven de gewone omgangstaal. Dat blijkt keer op keer.”
Ook aan de vormgeving van de Bijbels is de nodige zorg besteed, zegt de directeur. „Het gaat om prachtig ingebonden boeken. Een Bijbel moet voor Joden, voor het volk van het Boek, van hoge kwaliteit zijn.” De stichting betrekt haar Bijbels bij de Society for distributing Hebrew Scriptures, een Engels bijbelgenootschap.
Sinds de website in de lucht is, komen er wekelijks aanvragen voor een Nieuw Testament of een Tenach binnen. Exacte cijfers kan Stier niet geven, maar zeker is dat het sowieso om „enkele honderden Nieuwe Testamenten” gaat. „Mensen vertellen het aan elkaar door. Een tijdje terug kregen we een aanvraag van een Joods bejaardenhuis in Israël. Een heel aantal bewoners wilde een Nieuw Testament hebben.”
Veel Nieuwe Testamenten vinden hun weg naar Russische Joden. Ze krijgen ze gratis toegestuurd.
De website moet het vooral hebben van mond-tot-mondreclame. Daarnaast zijn folders beschikbaar van Comfort-Israël. Om uit te delen. „Christenen die Israël bezoeken, nemen nu eenmaal gemakkelijker een folder mee in hun koffer dan een Bijbel.”
De openheid onder Joden voor het Nieuwe Testament wordt steeds groter, constateert Stier. „Wereldwijd gaat het taboe er een beetje af. Men ontdekt gaandeweg dat het Nieuwe Testament een Joods boek is. Ik heb altijd wat moeite met de term missionaris, maar het Nieuwe Testament is zelf de missionaris. Het sluit naadloos aan bij het Oude Testament - zeker ook als mensen het in dezelfde taal kunnen lezen.”
Niet alleen in Israël worden deuren geopend, ook daarbuiten. „In Frankrijk is op dit moment een echtpaar bezig Bijbels te verspreiden onder Joden. De openheid waarmee zij, juist nu in Frankrijk het antisemitisme zo toeneemt, worden ontvangen, is ongekend. Zij zijn nu veertien dagen bezig en hebben al zo’n honderd Bijbels kunnen weggeven, óók aan rabbijnen.”
Eenzelfde verhaal gaat, zegt hij, op voor Joden in de voormalige Sovjet-Unie. „We hebben ook een kantoor in Oekraïne. Als je ziet hoeveel Bijbels we daar kunnen verspreiden! Begin vorige maand was er in Sint Petersburg een grote boekenbeurs. Ook wij stonden daar met een stand.”
Hij kreeg er juist het verslag van binnen. Twee medewerkers melden „het voorrecht” gehad te hebben „de God van Israël en Zijn volk te dienen” tijdens het Nevsky boek Forum in Sint-Petersburg, van 4 tot 7 juni. „Het werk is wonderlijk gezegend: een groot aantal (zo’n 170 sets) Bijbels kon worden verspreid.”
Het verslag vertelt onder meer over een „goedgeklede Joods man”, die aanvankelijk alleen een Tenach meenam en een exemplaar van het Nieuwe Testament weigerde. „Maar een paar minuten later kwam hij terug, en zei: „Het spijt me zo. Het was verkeerd van mij om het Nieuwe Testament af te slaan. Mag ik alstublieft ook dit Boek?””
Een „befaamd Russisch historicus” was geïnteresseerd in geschiedenisboeken over Israël. Een van de medewerkers bood hem een bijbelset aan, maar hij wilde dat niet aannemen, omdat hij „totaal niet religieus” was. De medewerker drong er bij hem op aan een exemplaar mee te nemen, en zei dat „zelfs als hij het op de plank zou zetten, de Heere ervoor zou zorgen dat hij het een keer zou gaan lezen.” De man bleef die dag telkens terugkomen, en nam zijn vrienden en collega’s mee.
Een Joodse man kreeg een bijbelset, en verbaasde zich erover dat dit gratis was.
Een andere „Joodse broeder” stond ervan te kijken hoe het Nieuwe Testament vanuit het Grieks in het Hebreeuws was vertaald. Hij weigerde echter er een mee te nemen.
Het verslag beschrijft ook een ontmoeting tussen de medewerkers en een oude Jiddische schrijfster, lid van de Schrijvers Society in Sint Petersburg. „Ze pakte een Hebreeuws-Jiddisch Nieuw Testament en begon snel te lezen. We spraken met elkaar over de Jiddische cultuur en zongen samen een paar liederen in die taal. Het was een bijzonder vriendelijke en warme respons. Zij liet haar eigen boek zien, over het ghetto van Vilnius. Ze is een holocaustoverlevende en woonde vanaf het begin in dat ghetto. Haar boek staat vol trieste gebeurtenissen, maar nu kreeg zij het Boek der boeken - dat werkelijk rust kan brengen in het hart van deze vriendelijke dame.”