Meestal is daar thuis al het een en ander aan voorafgegaan. Het is toch weer wennen om vanuit de vloeiende vakantietijden weer in de gebruikelijke structuur te zitten. Toch wel weer goed. We varen immers wel bij orde en regelmaat. Dat geldt niet alleen voor kinderen.

Elke fase in het schooljaar kent weer haar eigen dynamiek. Dat maakt het schooljaar boeiend en afwisselend. Zo is het mooi om weer uitgerust en met goede voornemens het nieuwe jaar in te gaan. Met een schone lei beginnen betekent weer fris naar de dingen kijken. Met concrete en haalbare doelen voor jezelf.

Ook de leerlingen steken weer van wal. Bij de een loopt dat wat soepeler dan bij de ander. Dat heeft vaak te maken met schakeltijd. De een heeft gewoon wat meer tijd nodig om zich de nieuwe situatie eigen te maken en de nieuwe indrukken te verwerken.

Opnieuw beginnen met een nieuwe lesgroep heeft ook weer z’n charme. De eerste dagen zijn ze vaak als muisjes. De verkenningsfase. Waar liggen kansen, waar liggen grenzen en wie heeft het hier voor het zeggen?

Heel herkenbaar is het groepsvormingsmodel van Tuckman. In de formingfase gaat het om het leren kennen van elkaar. Relaties aangaan, samen dingen doen en ervaren en de basis voor vertrouwen en veiligheid leggen.

Daarna begint het spannend te worden. De stormingfase kenmerkt zich door de strijd om invloed. Er ontstaan schermutselingen en posities worden ingenomen. Er ontstaan subgroepen.

Vervolgens worden in de normingfase de (ongeschreven) regels van de groep uitgekristalliseerd.

Om daarna in de performingfase pas echt te beginnen met het werk. Heerlijk is het als er dan een fijn werkklimaat is ontstaan.

Ook de startende docent is weer begonnen. En iedereen die dit zelf heeft doorgemaakt, weet dat alle begin moeilijk is. Lesgeven vraagt zo veel. De lesstof is nieuw en je moet er een keer doorheen zijn gekropen om te weten waar de accenten liggen, wat vragen oproept en hoe je het aanbiedt.

Tegelijkertijd moet je ook nog eens een groep hanteren met alle groepsdynamiek en uitdagingen op het gebied van klassenmanagement. Ga er maar aan staan. Je moet ogen in je rug hebben.

Gelukkig: hierin valt heel veel te leren. Wie leert er nu eigenlijk van wie? beeld ANP, Marcel van Hoorn