„Rusland bestudeert schikking Yukos”
De Russische regering bestudeert een schikkingsvoorstel dat directeur Stephen Theede van de Russische oliemaatschappij Yukos eind vorige week heeft ingediend. Dit hebben Russische kranten en persbureaus dinsdag gemeld op basis van anonieme bronnen in het Witte Huis, de Russische regeringszetel.
Deze schikking bestaat uit het voorstel van Theede om de terugbetaling van de achterstallige belastingrekeningen uit te smeren over de komende drie jaar. In ruil hiervoor belooft hij de Russische overheid 7,5 miljard dollar (ruim 6 miljard euro). Theede heeft bij het vaststellen van dit ruime bedrag kennelijk rekening gehouden met nog te verwachten achterstallige belastingaanslagen voor de jaren 2001, 2002 en 2003.
Het is voor het eerst in het al vele maanden durende conflict met Yukos dat de Russische regering openlijk erkent een brief van Ruslands grootste oliemaatschappij te hebben ontvangen en zich niet principieel afwijzend opstelt jegens een compromis.
Vrijdag nog liet de Russische minister van Financiën, Aleksej Koedrin, weten dat de kans om Yukos’ belastingsschuld te herstructureren definitief verkeken was. Ook ontkende hij met klem dat de regering daartoe een voorstel had ontvangen.
De Russische kranten en persbureaus haalden dinsdag echter bronnen aan die duidelijk een mildere toon aanslaan. „Er lijkt enige verwarring te zijn over wat de regering meent”, zo meldde een van hen via Interfax. „Koedrin zegt één ding, maar er zijn zekere signalen die suggereren dat de regering bereid is tot een speciale regeling.”
De Russische zakenkrant Kommersant meldde dat de regering de afgelopen dagen het schikkingsvoorstel van Theede zelfs al heeft bediscussieerd en dat het inmiddels is doorgestuurd naar speciale commissies. „De corresponderende regeringssecties bestuderen op dit moment inderdaad de brief’’, zo bevestigt een anonieme woordvoerder van het Witte Huis.
De Kommersant ziet een rechtstreeks verband tussen het door Theede voorgestelde schikkingsbedrag en de waarde van de Yukos-aandelen van voormalig directeur Michail Chodorkovski, die vrijwel precies overeenkomen.
Juist afgelopen maandag bevestigde Chodorkovski dat hij bereid is dit aandelenpakket -44 procent van het totaalaantal aandelen in Yukos- voor verkoop over te willen dragen aan het Yukos-management indien hij hiermee een faillissement van het bedrijf kan afwenden. Dit is precies waar de regering op uit zou zijn, zo meent de krant.
Ook de kranten Izvestija en Vremja Novostej zien nog een compromis in het verschiet liggen. De laatste wijst er bijvoorbeeld op dat Yukos er de afgelopen weken in is geslaagd een aantal regeringsinsiders aan zijn kant te krijgen die toegang hebben tot de belangrijkste beleidsmakers. Dit verhoogt de kans op succesvolle onderhandelingen.
Eind vorige week liep het ultimatum voor een fiscale boete van 99,4 miljard roebel (2,8 miljard euro) aan Yukos af. Het tot voor kort meest winstgevende oliebedrijf in Rusland zegt onvoldoende geld in kas te hebben om dit bedrag te kunnen voldoen en en bleef daarom in gebreke. Het Russische gerecht is inmiddels begonnen met de inbeslagname van de activa van de aardolieproducent en Yukos houdt er nu rekening mee failliet te zullen gaan.
De Russische autoriteiten maken al sinds vorig najaar jacht op de oliemaatschappij. De voormalige directeur Michail Chodorkovski werd eind oktober gearresteerd op verdenking van fraude en belastingontduiking. Hij zit nog altijd vast en verscheen afgelopen maandag voor de tweede keer voor de rechter.
Het conflict tussen Yukos en de Russische overheid heeft volgens veel waarnemers een politieke achtergrond. Chodorkovski steunde vorig jaar tegenstanders van president Poetin. Hij schond daarmee de stilzwijgende afspraak tussen Poetin en de top van het bedrijfsleven om politiek en zaken strikt gescheiden te houden.