Dat blijkt uit het antwoord van de CDA-bewindsvrouw op vragen van de kamerleden Van der Vlies (SGP), Rouvoet (ChristenUnie) en Ormel (CDA). Zij reageerden op een uitspraak van de Amsterdamse rechtbank van vorige maand dat het ministerie van Volksgezondheid te kort door de bocht was gegaan bij het weigeren van een abortusvergunning aan Women on Waves.

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IZG) van het ministerie beriep zich bij de weigering op het ontbreken van een samenwerkingsovereenkomst met een nabijgelegen ziekenhuis. De wet schrijft zo’n overeenkomst aan zelfstandige klinieken voor.

De rechtbank vond dat de inspectie haar bezwaar onvoldoende had gemotiveerd. Met de huidige communicatiemiddelen zou de abortusboot op diverse manieren een ziekenhuis kunnen consulteren, zo oordeelde de rechtbank.

Staatssecretaris Ross geeft in haar antwoord aan Van der Vlies, Rouvoet en Ormel aan dat het vonnis van de Amsterdamse rechter aanleiding is geweest een nieuw besluit te nemen. Women on Waves mag van haar voortaan alleen behandelingen uitvoeren op de abortusboot „indien deze kliniek zich bevindt binnen een straal van 25 kilometer van het Slotervaartziekenhuis te Amsterdam.”

Gevolg hiervan is dat de abortusboot „zelfs niet eens voor de kust van IJmuiden” behandelingen kan uitvoeren, zoals een woordvoerder van de SGP concludeert. De abortusboot is bedoeld om in landen waar abortus verboden is, vrouwen de mogelijkheid te bieden buitengaats de zwangerschap te laten afbreken.

De drie kamerleden hadden Ross gewezen op het gebrek aan toezicht op naleving van de vijf dagen bedenktijd en de vereiste nazorg bij een varende abortuskliniek. Ross, die als kamerlid al fel tegen de abortusboot was, verwijst in haar antwoord naar de nieuwe voorwaarde dat de kliniek zich moet bevinden in een straal van 25 kilometer van het Amsterdamse Slotervaartziekenhuis. Zo is volgens haar recht gedaan aan de context waarbinnen de zorg plaats moet vinden.

Ze deelt de opvatting van de rechter dat Women on Waves via moderne communicatiemiddelen met een ziekenhuis zou kunnen communiceren, maar wijst erop dat de directe nabijheid van een ziekenhuis vereist blijft met het oog op acute complicaties.

„Er waait een andere wind op het ministerie”, concludeert een SGP-woordvoerder. „We zijn blij met de opstelling van de staatssecretaris. De abortusboot is ons een doorn in het oog. Het gaat hier om een misselijk makende vorm van misplaatste zendingsdrang.”

De stichting Women on Waves was niet voor commentaar bereikbaar. Ze kan tegen de beslissing van de staatssecretaris beroep aantekenen. De boot kan overigens in bedrijf blijven voor het uitvoeren van overtijdbehandelingen door middel van de abortuspil. Dat middel mag worden ingezet bij een minieme kans op complicaties bij vrouwen die maximaal zestien dagen over tijd zijn. Staatssecretaris Ross wil voor deze mogelijkheid een uitzondering blijven maken.