Bethany Zaiman staat vóór in de bus en houdt de microfoon in haar hand. „We hebben geprobeerd vragen te stellen”, vertelt ze haar reisgenoten, „maar kregen geen kans om dat te doen. Daarom gaan we, zodra we zijn uitgestapt, mee met een tour van ”Breaking the Silence”. Om te leren over de bezetting vanuit het perspectief van de Palestijnen en de soldaten.”

De vijf jonge Amerikaanse vrouwen deden mee aan een tiendaagse tour voor jonge Joden uit de diaspora van de organisatie ”Taglit-Birthright”. Het doel is kennis te maken met Israël en de band met dat land te versterken. Elk jaar doen ongeveer 40.000 jongeren eraan mee.

Toen de groep uit de bus was gestapt wachtten Israëlische veteranen van ”Breaking the Silence” de vijf weglopers op. Deze organisatie van oud-soldaten wil het Israëlische publiek informeren over „de realiteit van het dagelijks leven in de bezette gebieden” om zo „de bezetting tot een einde te brengen.” Onder rechtse Israëliërs is Breaking the Silence een van de meest gehate organisaties.

De actie van de dames haalde de krantenkoppen. Op de Facebookpagina van de linkse Amerikaans-Joodse groep ”IfNotNow” werd de video die de vrouwen maakten geplaatst. Het filmpje werd meer dan 100.000 keer bekeken en ruim 1000 keer gedeeld.

Twee week later was het opnieuw raak. Acht Amerikanen liepen tijdens een bezoek aan Jeruzalem door de Palestijnse Silwanwijk en maakten zich daar los van de anderen. Om vervolgens naar een Palestijnse familie te gaan die met uitzetting wordt bedreigd.

Ook zij deden dus een poging om de andere kant van de Israëlische werkelijkheid te zien. Op zich is dat een goede zaak. Eenzijdig georiënteerde reizen leveren immers een onvolledig beeld op. Toch valt er kritiek te leveren. Zo zijn de kosten van hun reis voor rekening van Israël en van Amerikaanse donoren en in plaats van tijdens de reis af te haken, hadden deze reizigers beter na hun reis Palestijnen kunnen bezoeken.

Maar om hun optreden af te doen als een onbeduidende actie van linkse raddraaiers die om aandacht vragen? Dat is evengoed onjuist.

Het dwarse optreden van reizigers is het zoveelste teken dat Amerikaanse Joden steeds meer moeite krijgen met het rechts-nationalistische beleid van premier Benjamin Netanyahu en zijn regeringsploeg. Amit Efrati van het Instituut voor Nationale Veiligheidsstudies schreef dat in 2010 84 procent van de Amerikaanse Joodse studenten Israël steunt als het om het Israëlisch-Palestijnse conflict gaat. In 2016 was dat afgenomen tot 57 procent. Zei in 2010 nog slechts twee procent de Palestijnen te steunen, zes jaar later was dat toegenomen tot 13 procent.

Efrati wijst erop dat ook andere factoren leiden tot afname van Amerikaans-Joodse steun voor Israël. Met name de discriminatie van Conservatieve en Reform Joden wekt ergernis op – de meeste Amerikaanse Joden behoren tot deze groepen. Efrati waarschuwt voor de gevolgen. Joden speelden altijd een belangrijke rol in de Amerikaanse steun aan Israël. Als hun steun vermindert zal Israël dat voelen: minder financiële steun, minder export en toerisme.