Binnenland

Veel Prinsjesdaghoeden komen uit deze winkel

Hoedenzaak Jos van Dijck in Utrecht bestaat 95 jaar. De winkel is een begrip. Veel van de hoeden die op Prinsjesdag worden gedragen, komen hiervandaan. Sommige klanten schaffen vanwege de hitte op doktersadvies een hoed aan.

Mara Wienke, ND
3 August 2018 19:06Gewijzigd op 16 November 2020 13:52
Franco Baldi keurt soms vanuit zijn luie stoel aks een jurylid de hoeden die gepast worden. „die is perfect!” beeld Mara Wienke
Franco Baldi keurt soms vanuit zijn luie stoel aks een jurylid de hoeden die gepast worden. „die is perfect!” beeld Mara Wienke

„Goedemiddag, of zoals wij zeggen: hoedenmidddag!” Francesco ”Frank” Baldi groet de klanten vrolijk. Door de open deuren zucht een zomerbriesje vanaf de Bakkerstraat de winkel in. Vroeger zaten in deze straat vijf hoedenzaken, twee voor heren, drie voor dames – nu is het er nog maar eentje.

Jos van Dijck heet de zaak. Veel van de hoeden die op Prinsjesdag worden gedragen, komen hiervandaan. Het is elk jaar een boost voor de hoedenverkoop. Net als het recente huwelijk van prins Harry en Meghan Markle.

„Vaak is er voor Prinsjesdag al een jurk, een outfit, als startpunt”, legt Baldi uit. Met die jurk in de hand lopen Baldi en zijn klant dan door de zaak, op zoek naar die ene perfecte hoed. En is die er niet, dan maakt hij hem zelf. „Dat blijft het mooiste: zelf hoeden maken. Dat, en klantcontact natuurlijk.”

Hij wijst naar een hoed op de tafel, achter in de zaak, met uitzicht op de straat. Naald en draad zitten nog in de hoed. Binnen een uur lopen diverse groepjes toeristen, een paar impulsshoppers, en vaste klanten naar binnen. Verschillende leeftijden, verschillende achtergronden, verschillende hoeden.

Nieuwe naam

De naam van Baldi’s opa, Jos van Dijck, die op het uithangbord staat dat zacht heen en weer wiegt aan de gevel, is maar een deel van het eigenlijke oprichtingsverhaal. De oprichter was namelijk Theresia Elisa Abelmann, zijn oma. Zij begon de hoedenwinkel na wat vandaag de dag allicht een ”bore-out” genoemd zou worden: ze werd letterlijk ziek van verveling en zocht op doktersadvies een activiteit om zich in uit te leven. Ze begon de hoedenzaak en schreef die officieel in bij de Kamer van Koophandel in juli 1923.

Wanneer haar naam precies vervangen werd voor de naam van haar man, is volgens haar kleinzoon „in nevelen gehuld.” Zeker is dat ze de zaak zo noemde om de winkel en haar kinderen tegen gedoe om haar Duitse achternaam te beschermen. Vanaf 1964 namen dochter Hannie en haar Italiaanse man Franco de zaak over. En na 2001 kleinzoon Francesco, die Frank genoemd wordt. Wat hem betreft blijft hij hier de rest van zijn werkende leven.

In de zaak hangen oude foto’s, van hemzelf en zijn vader, stijlvol in pak en met natuurlijk een hoed op. Vader Franco is inmiddels gepensioneerd, maar woont nog steeds boven de zaak. Hij neemt soms plaats in de luie stoel in het midden van de winkel, om als een jurylid de hoeden die gepast worden te keuren. „Die! Die is perfect”, roept hij enthousiast naar een man die panamahoeden uitprobeert, een hoed die in Ecuador wordt gevlochten, maar toch panamahoed heet, omdat Roosevelt een dergelijke hoed droeg bij de opening van het Panamakanaal.

Op doktersadvies

Baldi is blij met de hitte van de afgelopen tijd. „Het is voor ons goed als de seizoenen de seizoenen zijn. De lente sprankelend maar wisselvallig, de zomer heet en zonnig, de herfst onstuimig, en de winter koud.” Maar een zomer zoals deze, dat heeft vader Franco in al die jaren nog nooit meegemaakt. Zijn zoon is er blij mee: „Er komen nu veel mensen een hoed kopen op doktersadvies. Of ze zijn zelf geschrokken door deze zonnige zomer.”

Dat geldt niet alleen voor oudere mensen met een afnemende haardos, ook jonge mensen wippen binnen, wetend dat een dag in deze felle zon ongezond is. Het enige verschil tussen de twee categorieën: het budget. Maar ook daarvoor valt in deze zee van kleuren en materialen iets te vinden.

Terwijl Baldi klanten helpt, komt oud-medewerker Ellen binnenwandelen. Ze heeft negentien jaar in de winkel gewerkt, en feliciteert Franco en Frank met het 95-jarig jubileum van de zaak. Ze kan het niet laten om hier en daar een hoed recht te leggen en een deurtje dicht te doen. „Deze zaak bestaat nog omdat-ie uniek is in Nederland. Een familiezaak. En een zaak waar iedereen terechtkan. Voor een bruiloft, uitbundig paars met witte stippen voor een feest, of behoudend voor bijvoorbeeld de kerk. „Die diversiteit is zo bijzonder.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer