Dat meldt de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW), die donderdag een nieuw droogtebericht verspreidde. Minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) stelt donderdag het managementteam watertekorten (MTW) in werking. Dit team neemt besluiten over de verdeling van het water in tijden van een watertekort. De LCW adviseert het team. Het MTW is opgericht in 2003 en kwam voor het laatst in 2011 bijeen.

Volgens de LCW neemt het watertekort in Nederland de komende weken toe. De watervraag blijft hoog en stijgt verder, aldus de LCW. De commissie blijft aandringen op uiterst spaarzaam gebruik van IJsselmeerwater, want de watervoorraad in deze ‘regenton van Nederland’ daalt. Er is nog geen verbod op het inlaten van water uit het IJssel- en Markermeer. Dat doen aanliggende waterschappen om de zoetwatervoorraad in hun werkgebied op peil te houden.

Langs de grote rivieren staan overal pompen om water naar het achterliggend gebied te transporteren. Sluizen worden zo min mogelijk gebruikt om waterverspilling te voorkomen. Recreatievaarders mogen sommige sluizen niet meer gebruiken. Ondertussen daalt het waterpeil in de rivieren. Ook de Maas komt nu in de gevarenzone, aldus de LCW. Omdat het water in alle watergangen flink is opgewarmd nemen blauwalg, botulisme en vissterfte elke dag verder toe.

De kans op neerslag is tot en met volgende week woensdag nihil. Mogelijk valt er aan het einde van die dag wel een enkele regen- of onweersbui, maar die zal de droogte niet verdrijven, zegt Weeronline. De hitte houdt voorlopig aan, met temperaturen tot 34 graden op woensdag.

Na woensdag wordt een overgang naar meer normale temperaturen van rond de 25 graden verwacht. Weeronline verwacht een neerslagkans van ongeveer 40 procent. Als het gaat regenen zal dat niet voldoende zijn om het neerslagtekort snel op te lossen. Daarvoor is langdurige neerslag in grote hoeveelheden nodig.

Aan voorspellingen over langere periode waagt Weeronline zich niet. Eerdere verwachtingen die een overgang naar een koeler weertype lieten zien moesten op het laatst worden bijgesteld „We zijn voorzichtiger geworden voor de langere termijn”, aldus de woordvoerder van het weerbureau.

Het neerslagtekort is het verschil tussen de verdamping en de hoeveelheid gevallen neerslag. Als meer water verdampt dan er neerslag valt, is sprake van een tekort.

De veiligheid van de dijken en het voorkomen van onomkeerbare schade aan bodem en natuur gaan voor drinkwater en besproeien van gewassen, als er sprake is van een landelijk en aanhoudend watertekort. Dat hebben de overheid, waterbeheerders en Rijkswaterstaat afgesproken in de zogenoemde verdringingsreeks, die is vastgelegd in de Waterwet. De verdringingsreeks is opgesteld na de droogte van 2003, toen een veendijk bij Wilnis bezweek.

De Europese Commissie vindt de drinkwatervoorziening het belangrijkste in geval van droogte. Nederland wijkt daarvan af, omdat er veel veen in de ondergrond voorkomt. Veen gaat inklinken door droogte en daardoor kan de nationale veiligheid in gevaar komen, zoals bij Wilnis gebeurde. Bovendien zorgt dat voor onherstelbare schade aan het bodemleven, terwijl Nederland ook nog eens te maken heeft met de instroom van veel zout water vanuit zee. Verzilting kan de natuur eveneens onherstelbaar beschadigen. Het ecosysteem kan zich soms niet meer herstellen.