„We hebben het afgekeken van de West-Friezen”, lacht Jan Joosten (67). De in klederdracht gestoken woordvoerder van de stichting Oud Veluwse Markt heeft al 49 jaar een kraam met worst en hamburgers. „De markt is in 1966 voor het eerst gehouden. Het jaar daarvoor gingen winkeliers naar Schagen om de West-Friese markt te bezoeken. Ze waren zo enthousiast dat ze het concept ook in deze regio wilden neerzetten.”

De eerste editie was meteen een succes. Tegenwoordig trekt de markt elk jaar 90.000 tot 110.000 bezoekers. Deze donderdag –de derde in de reeks– is het beduidend rustiger, signaleert de Barnevelder. „Dat komt door het warme weer. Mensen kiezen dan eerder voor het zwembad.” Hij schat dat er ongeveer 5000 bezoekers rondlopen.

Het bestuur van de stichting Oud Veluwse Markt is samen met ruim dertig vrijwilligers verantwoordelijk voor de organisatie van het groots opgezette evenement. De bezoeker kan rekenen op een kleedjesmarkt, optochten, volksdansen en een broodmaaltijd. Vanwege het warme weer moest er geknipt worden in het programma. „Mensen mogen de toren waar Jan van Schaffelaar in 1482 van afgesprongen is, niet beklimmen. Het zijn veel te veel treden voor zo’n warme dag.”

Water

Op zes punten kunnen mensen gratis water tappen. Joosten heeft winkeliers daarnaast gevraagd om ruimhartig te zijn in het uitdelen van water. Noodgedwongen sluit de markt deze dag om 14.00 uur, twee uur eerder dan gebruikelijk. „Dat is besloten vanwege het nationaal hitteplan. Daarin staat dat het tussen 14.00 en 17.00 uur het warmst is.”

Tegenover het toeristisch informatiepunt (TIP) is de geïmproviseerde EHBO-post, uitgerust met onder meer een brancard, rolstoel en aed.

De aanwezigheid van EHBO’ers blijkt geen overbodige luxe. Volgens Jan van Veluw, hoofd van de EHBO-vereniging Barneveld, zijn er al diverse incidenten geweest. „Drie mensen werden onwel door de warmte. Voor een van hen hebben we een ambulance moeten bellen.”

Van Veluw en zijn team raden bezoekers aan genoeg te drinken, op tijd te eten en verder „hun gemak te houden.”

Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Op het plein voor het gemeentehuis beginnen net de volksdansen. In de volle zon bewegen vier mannen en vier vrouwen in klederdracht op de maat van de muziek.

IJs van Gijs

Het kraampje IJs van Gijs draait goed met deze temperaturen. Hoewel ook daar te merken is dat er minder mensen op de markt afgekomen zijn. „Normaal is de straat afgeladen vol met mensen. Dan is er geen doorkomen aan”, vertelt ijscoman Gijs van Barneveld, die sinds 1974 op de markt staat. Samen met zijn vrouw Beatrijs schept hij bakjes, hoorntjes en speciale feestbekers vol. „Vooral citroen en tropische smaken lopen goed.” Zelf heeft hij geen last van de hitte; zijn vrouw wel. „Ik leef op fruit, komkommers en vooral heel veel water.”

Het marktpubliek lijkt het rustig aan te doen. Woerdenaar Niels de Koning (37) maakt samen met de tweeling Simon en Esmee (5) op een muurtje een slush puppie soldaat. „We doen het rustig aan. De kinderen zijn goed met zonnebrandcrème ingesmeerd en we pauzeren wanneer dat nodig is. Ze laten vanzelf merken wanneer ze het zat zijn.”

Onderuitgezakt in zijn kraam zit Willem de Vries uit Amersfoort. Met zijn 82 jaar is hij misschien wel de oudste standhouder. Op zijn tafel poetsproducten voor de auto; aan zijn voeten een wollige hond van twaalf jaar met de naam Sammie, die onophoudelijk hijgt. „Ik zet hem af en toe met zijn pootjes in een bakje water. Dan koelt hij goed af.”

Nog drie donderdagen staat Barneveld bol van de folklore. Hopelijk met een iets aangenamere temperatuur.

>>rd.nl/zomerdroogte2018