De Nederlander streek zeven jaar geleden met zijn vrouw in Midden-Zweden neer en runt er een mediabedrijf. In de grote, oude pastorie die ze betrokken, heeft zijn vrouw Hilde een bed en breakfast. „We wonen langs de St.-Olavsleden, een middeleeuwse pelgrimsroute van de Zweedse oostkust naar de Noorse stad Trondheim die heropend is. Zondag kwam hier een pelgrim uit Australië voorbij. Hij zei dat ze daar elk jaar zulke branden hebben. Dat kun je je niet voorstellen.”

Achter zijn huis kijkt Heijloo uit over een meer. „Normaal zie je de bossen aan de overkant, maar die zijn nu soms door de rook aan het zicht onttrokken. Het is heel eng hoe snel het vuur zich verspreidt.”

Nachtelijke controle

Op een kilometer afstand van zijn huis ontdekte Heijloo een beginnende brand. „Ik zag rook, reed erheen en heb direct 1-1-2 gebeld. Al heel snel kwamen er helikopters over, schepten water uit het meer en blusten het vuur.” In het dichtstbijzijnde dorp, Gällo, is een benzinestation ingericht om brandweerlieden en militairen van voedsel te voorzien.

Zeventig kilometer bij zijn huis vandaan zette Heijloo zich in bij de controle van een gebluste brand. „Als de brandweer weg is, lopen vrijwilligers heen en weer om te kijken of het vuur niet opnieuw oplaait. Ik deed dat vooral ’s avonds en ’s nachts. De brandweer liet slangen en water achter, zodat we direct konden gaan blussen als het nodig was. Dat heb ik in die acht uur drie keer moeten doen.”

De vrijwilligers worden via sociale media geworven. „Nu is er een oproep voor mensen om eten voor de hulpdiensten klaar te maken.”

Dunbevolkt

Polen schoot met bluswagens te hulp, Duitsland en Litouwen met helikopters, Frankrijk en Italië met blusvliegtuigen.

„Ongelooflijk knap” hoe de branden worden aangepakt, vindt Heijloo. „De bossen worden in secties verdeeld en stuk voor stuk wordt aangepakt. Er liggen tientallen kilometers brandslag uitgerold, tot ver in de bossen.

Het voelt een beetje als een oorlogsgebied”, zegt de Nederlander, die voorheen bij de NCRV werkte. „Je hoort constant helikopters en er rijden legervoertuigen rond.”

Slachtoffers zijn er nog niet gevallen; wel zijn er mensen geëvacueerd. „Het gaat niet direct om grote aantallen: de provincie Jämtland, waar wij wonen, is zo groot als Nederland, maar er wonen slechts 120.000 mensen. Hier en daar een huis, of een blokhut.”

Geen gras, geen hooi

Zondag regende het even. „Er ontstaan echter ook weer nieuwe branden door blikseminslag.” Of door menselijk handelen. „Er is een verbod op open vuur, maar nog steeds gaan er mensen barbecueën, ook al schijnt er inmiddels twee jaar celstraf op te staan. De politie wordt meestal snel door anderen gealarmeerd.”

Heijloo komt uit waterrijk gebied; hij is geboren in het Zeeuwse Serooskerke. Nu ziet hij niets dan droogte om zich heen.

„Het is al weken 30 graden, of warmer. Door de droogte kan er spontaan een nieuw vuurtje ontstaan. De alpaca’s in onze tuin zijn chagrijnig omdat ze geen eten kunnen vinden. Het blad aan de bomen wordt geel en valt af. Ik hoorde van een boer die bijna failliet is en van een ander die zijn dieren naar de slachterij heeft moeten brengen omdat er geen voedsel is. Geen gras nu betekent: volgend jaar geen hooi, dus dan wordt de situatie nog erger.”

Volgens de voorspellingen blijft het de komende weken droog. „Het is de droogste zomer in tientallen jaren tijd. Als dit een teken is van klimaatverandering, mogen we ons wel zorgen maken.”