Leren samenleven met de wolf
De wolf is terug in Nederland. Steeds vaker laat hij zijn sporen na. Dat is precies waarom de wolf verdeeldheid brengt. Toch is samenleven met dit magnifieke dier prima mogelijk, volgens ecoloog Glenn Lelieveld van Wolven in Nederland.
Waar verdeeldheid ontstaat, bestaat het gevaar dat de realiteit uit het oog verloren wordt. Wolven in Nederland wil daarvoor waken als het gaat over de komst van de wolf, legt Lelieveld uit. „Wij zijn een samenwerkingsverband van verschillende organisaties. Natuurbeheerders, de Koninklijke Nederlandse Jagersvereniging, een dierenbeschermingsorganisatie, de Zoogdiervereniging. Het is onze taak draagvlak te creëren voor een conflictarm samenleven van mens en wolf en de samenleving te voorzien van de juiste informatie.”
Geen Roodkapje
Dat betekent géén Roodkapje-en-de-boze-wolfverhalen. „Die stammen uit de tijd dat de wolf als een slecht en wreed dier werd gezien. Die opvatting werd gevoed doordat er weleens een kind werd gegrepen, als een wolf een kudde aanviel die door kinderen werden gehoed. Of als er een reiziger in een moeras omkwam, en dorpelingen later het door wolven aangevreten lijk vonden. Die tijd ligt allang achter ons. Wolven kunnen prima samenleven met mensen, die ze overigens het liefst mijden.”
Er is ook een andere kant, die Lelieveld niet uit de weg gaat. „Wolven eten vooral ree, maar grijpen regelmatig een schaap, en dat is precies wat de meningen verdeelt. Wolven in Nederland vindt dat de schade voor schapenhouders gecompenseerd moet worden. Dat is realistisch en gelukkig gebeurt het ook.”
Oplossingen
Daarnaast is het belangrijk om schapenhouders voor te lichten over andere maatregelen dan het afschieten van dieren, waarvoor onder andere door LTO-Noord werd gepleit. „Er zijn ook oplossingen, met wolfwerende stroomrasters. En er wordt geëxperimenteerd met berghonden, die gefokt zijn voor het verdedigen van de kudde tegen wolven.”
Welkom
Oost-Europese landen bewijzen dat samenleven van mens en wolf prima gaat, stelt Lelieveld. „We moeten het in Nederland nog leren, en dat is een complex proces. Maar ik heb er vertrouwen in. Die wolf gaat zich hier in Nederland op een dag vestigen. Het is dan belangrijk de wolf niet te zien als een wreed, verscheurend dier, maar als een magnifiek beest dat voor een prachtig ecologisch evenwicht zorgt en uitstekend met mensen overweg kan.”
„Wolf krijgt grote impact op schapenhouderij”
Schapenboer Mike van der Most uit Roden ziet doorgaans wel mogelijkheden. De geboren Schiedammer houdt 300 schapen, geeft met zijn bordercollies bedrijfstrainingen en leidt in binnen- en buitenland schapenboeren en herders op voor het werken met bordercollies.
Maar als het gaat om de wolf en hoe die geweerd kan worden, is Van der Most bezorgd. „Op de wankele bedrijfsbalans zijn de kosten van doodgebeten schapen, stress in de kudde en dure wolfwerende maatregelen het laatste wat de sector kan hebben. Bovendien werken we met een complex systeem van naweiden, waarbij de schapen onder andere door melkvee begraasd land van andere boeren begrazen. We hebben eigenlijk een flexibel raster nodig. Maar een stroomraster van 1,5 meter hoog waarmee je wolven weert, zet je niet even om, nog los van het feit dat het 10.000 euro per hectare kost.”
Van der Most gaat de wolf proberen te weren met Pyreneese berghonden, maar maakt zich geen illusies. „Als ik in elke wei twee honden moet zetten, wordt dat een dure aangelegenheid. Bovendien nemen die honden hun taak zo serieus dat de veiligheid van passanten in het geding is.”
Van der Most realiseert zich dat de wolf niet tegen te houden is. „Hij is er al. De een zal rasters neerzetten, een ander zet z’n schapen binnen, weer een ander moet ermee stoppen. De wolf zal hoe dan ook van grote impact zijn op de schapenhouderij.”