Een woordvoerder van Yukos verklaarde dat drie deurwaarders onder begeleiding van vijf mannen in camouflagepakken donderdag in het hoofdkantoor waren geweest en de directie van het olieconcern, het op een na grootste van Rusland, hadden meegedeeld dat ze vijf dagen had om de belastingsom te voldoen. Lukt dat niet dan worden alle bezittingen van Yukos geïnventariseerd en bevroren. Volgens de Russische wet kan de belastingdienst met een vordering naar banken gaan waar Yukos tegoeden heeft en beslag leggen op die tegoeden.

Het hof van beroep in Moskou bepaalde maandag dat de belastingclaim van de Russische fiscus aan Yukos legitiem is. Yukos heeft al eerder gewaarschuwd dat het failliet gaat als de fiscus de belastingheffing doorzet. Bovendien zegt het bedrijf de achterstallige belasting niet te kunnen betalen omdat de Russische justitie al een groot deel van zijn banktegoeden heeft bevroren. Binnen een halfuur na het bezoek van de deurwaarders was de prijs van aandelen Yukos op de Moskouse beurs met 5 procent gezakt.

Yukos kwam woensdag met het voorstel om 33 miljard roebel (9,5 miljard euro), oftewel eenderde van de 99 miljard roebel (2,8 miljard euro) die het volgens de fiscus over het boekjaar 2000 schuldig is, te betalen, verspreid over een periode van twee jaar. De rest van de som bestaat volgens de oliegigant uit boetes die Yukos zijn opgelegd omdat het een belastingschuld had. De directie verklaarde aanvankelijk die boetes niet te willen betalen, omdat zij pas eind 2003 door de fiscus op de hoogte is gesteld van de belastingschuld, maar trok die verklaring later weer in.

„We hopen nog steeds dat de regering de kwestie zal oplossen op een evenwichtige en sociaal verantwoordelijke manier en dat Yukos een kans krijgt om zijn schuld te herstructureren”, zei de woordvoerder. „We zijn bereid om 99,4 miljard roebel te betalen, maar geef ons ook de kans om te betalen.”

De extra belastingaanslag die Yukos voor 2000 heeft ontvangen is waarschijnlijk niet de laatste. Volgens financiële analisten kan de belastingdienst voor de jaren 2001-2003 nog eens 3 miljard euro van het bedrijf vorderen. De Russische president Vladimir Poetin verklaarde eerder dat de Russische overheid helemaal niet wil dat een bedrijf als Yukos failliet gaat. Dat voedde de hoop dat de Russische regering een schikking wil treffen met het bedrijf, dat voor het begin van de juridische campagne vorig jaar een van de succesvolste ondernemingen in Rusland was.