tekst Josine Droogendijk

beeld ANP, Robin Utrecht

Koning Willem-Alexander kunnen we uittekenen in donkerblauwe pakken met een (te) ruime pasvorm. Modieuze uitspattingen zijn meer besteed aan koningin Máxima, maar dat maakt de garderobe van ons staatshoofd gelukkig niet minder interessant. Achter de koninklijke dassen en manchetknopen schuilt namelijk meer dan eens een prachtig verhaal.

Voor een modern staatshoofd zijn uiterlijkheden soms best ingewikkeld. Het plaatje gaat tegenwoordig vaak boven het praatje, en wat draag je dan als koning? Kies je voor een moderne uitstraling die aanslaat bij het grote publiek, of gaat de voorkeur uit naar een betrouwbare uitstraling die past bij een stabiele monarchie?

Het antwoord op deze vraag laat zich raden, want door de jaren heen heeft koning Willem-Alexander zichzelf een klassieke stijl aangemeten, met in het middelpunt zijn donkerblauwe pakken. De keuze voor donkerblauw is geen verrassing, want kleurenpsychologie leert ons dat donkerblauw staat voor betrouwbaarheid, continuïteit en stabiliteit: eigenschappen die perfect aansluiten bij de functie van koning Willem-Alexander.

Symboliek

Bij zijn voorspelbare en vaak te ruime pakken verrast de koning van tijd tot tijd met mooie symboliek. Voor de mensen met arendsogen althans, want het zijn vaak zeer subtiele details die op de een of andere manier verwijzen naar de gastheer of gelegenheid. Bij religieuze bezoeken draagt de koning bijvoorbeeld manchetknopen met de tekst ”God zij met ons”, en tijdens de inhuldiging koos Willem-Alexander als herinnering aan zijn vader voor een paar manchetknopen uit de nalatenschap van prins Claus.

Ook de dassen van de koning verdienen wel wat meer aandacht. Zo draagt ons staatshoofd in een dierentuin vaak een toepasselijke stropdas met dierendessin en bij schaatsevenementen een rood exemplaar met blauwe schaatsers. De symboliek valt de ene keer meer op dan de andere, maar wie oog heeft voor detail kan zomaar verrast worden door de kledingkeuzes van Willem-Alexander.

Escherdas

Dat blijkt ook wel uit de oranje das met ruitertjes, die de koning sinds 1999 met regelmaat draagt. Het verhaal achter de accessoire brengt ons terug naar december 1998. In die maand baarde prins Claus opzien door zijn stropdas op de grond te gooien tijdens een prijsuitreiking. Hij was de slang om zijn hals zat en riep de overige heren op om ook toe te treden tot het „openboordenparadijs.”

Naar aanleiding van deze oproep besloot de M. C. Escher Company enkele stropdassen met Eschermotieven op te sturen naar Paleis Huis ten Bosch. Prins Claus kon de actie wel waarderen en stuurde een brief terug: „Graag wil ik u hartelijk dankzeggen voor de bijzondere dassen met Eschermotief die ik van u mocht ontvangen. U maakt het mij wel bijzonder moeilijk door daags na mijn publieke afzweren van de das te trachten mij wederom tot dit attribuut te bekeren met enkele bijzondere exemplaren. Ik heb lang getwijfeld, en uiteindelijk besloten uw gulle gift te delen met onze zoons, die ik ondanks mijn vaderlijk advies regelmatig met dassen signaleer.”

Kort na de briefwisseling werd prins Willem-Alexander inderdaad gezien met enkele Escherdassen en nog steeds komen deze af en toe tevoorschijn bij culturele gelegenheden. De kleding van de koning verdient dus wat meer aandacht, maar scherpe foto’s en goede ogen zijn hierbij wel onmisbaar.

Dit is het slot van een vierdelige serie over het eerste lustrum van Willem-Alexanders koningschap.