Rusland en Israël hebben tot nog toe een confrontatie over Syrië kunnen vermijden. Blijft dat zo?

Russische bronnen zeiden maandag tegenover de krant Kommersant dat Israël „catastrofale consequenties” zal ondervinden als het nieuwe S-300-luchtafweersysteem wordt aangevallen, het systeem dat Rusland aan het Syrische leger wil geven. De Israëlische minister van Defensie, Avigdor Lieberman, zei dinsdag dat Israël de Russische S-300-systemen mogelijk zal vernietigen als deze tegen Israëlische vliegtuigen gebruikt worden.

De Russische ambassadeur in Israël, Alexander Shein, probeerde daarop de gemoederen tot bedaren te brengen. Hij zei woensdag zich geen scenario te kunnen voorstellen waarin zich een militaire confrontatie tussen Rusland en Israël zal voordoen. Moskou en Jeruzalem stellen elkaar immers op de hoogte van hun activiteiten in Syrië. Hij wees er verder op dat zich geen incidenten tussen beide landen hebben voorgedaan, en zei te hopen dat dit zo blijft.

Rusland zou de wapens willen leveren na de gezamenlijke Amerikaans-Frans-Britse aanval op Syrië, een actie die plaatsvond nadat Syrië ervan werd verdacht chemische wapens te hebben ingezet.

Acties van de Israëlische luchtmacht in Syrië zijn bedoeld om Iraanse wapenleveranties aan Hezbollah in Libanon te voorkomen. Die leveranties lopen via Syrië. Ook wil Israël niet dat de Iraanse Revolutionaire Garde militaire bases in Syrië opbouwt. Het is voor Israël dan ook van belang dat zijn luchtmacht in Syrië kan blijven opereren.

Als het Syrische leger straks de S-300 tegen Israël wil inzetten, hoeft dat niet per definitie een groot probleem voor het land op te leveren. In de eerste plaats is het niet zeker wanneer de levering ervan zal plaatsvinden. Ook zal het geruime tijd kosten om de Syriërs te leren hoe het systeem werkt. In de tweede plaats heeft de Israëlische luchtmacht al geoefend om zich te verdedigen tegen het S-300-systeem met elektronische apparatuur.

Overigens heeft Rusland de S-300 en de geavanceerdere S-400 al in Syrië, maar deze worden uitsluitend door Russische militairen bediend en zijn bedoeld om het Russische leger in Syrië te beschermen.

Een confrontatie tussen Rusland en Israël is dan ook onwaarschijnlijk. De kans op een militaire botsing tussen Israël en Iran is groter. De Iraniërs zijn van plan militaire bases in Syrië aan te leggen, en dat is precies wat de Israëliërs niet willen. Met behulp van de luchtmacht hoopt Israël die militaire expansie van Iran te voorkomen.

Rusland, Iran en Syrië beschuldigden Israël ervan op 9 april een aanval op de Syrische luchtmachtbasis T4 te hebben uitgevoerd. Daarbij kwamen ook Iraanse militairen om het leven. Teheran wil daarvoor wraak nemen.

De Israëlische veiligheidsinstanties houden dan ook rekening met een Iraanse aanval. Dat zou op verschillende manieren kunnen gebeuren. De Revolutionaire Garde zou een inval kunnen doen via Syrië. Het Iraanse leger kan ook één of meer raketten op Israël afvuren. Waarschijnlijker is dat Iran een Israëlisch doel in het buitenland kiest, zoals een ambassade. Maar Israël zal dat niet onbeantwoord laten.