Prof. dr. Stefan Paas: „Uitnodigen is getuigen”
Getuigen, gastvrijheid en Geest zijn voor prof. dr. Stefan Paas drie kernwoorden bij het uitnodigen van buitenstaanders voor een kerkdienst. „Stel je kwetsbaar op als je anderen uitnodigt.”
De hoogleraar missiologie en interculturele theologie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam gaf vrijdagmorgen al een voorproefje van de kerkproeverij in het najaar. Vorig jaar september organiseerde de Raad van Kerken in Nederland voor het eerst een kerkproeverij. Dit jaar vindt de proeverij plaats op 15 en 16 september. Het is de bedoeling om dan zoveel mogelijk mensen uit de buurt uit te nodigen om mee te gaan naar de kerk. Kerken passen op die dag hun programma aan in verband met de gasten.
Vrijdag vond een inspiratiedag plaats, in het gebouw van KRO-NCRV te Hilversum. Deze omroep en de EO schenken positieve aandacht aan de kerkproeverij. Klaas van der Kamp, algemeen secretaris van de Raad van Kerken, deelde mee dat vorig jaar met de kerkproeverij naar schatting 8500 uitgenodigden de kerk van binnen zagen. Hij schatte, op grond van een Engels onderzoek, dat een op de zeven mensen is blijven komen. Dat zou een totaal van 1500 betekenen. Het aantal aangemelde kerken is nu al hoger dan vorig jaar. Kerken die zich aanmelden, kunnen begeleiding krijgen.
Tijdens de bijeenkomst waren er twee ”best practices”. De ene was van de protestantse Koningskerk in Voorburg. Jan van der Wolf stelde de angst van kerkmensen om anderen uit te nodigen mee te gaan naar de kerk aan de orde. Hij zei dat men gewoon moet uitkomen voor zijn overtuiging. Iwan Osseweijer van de rooms-katholieke Sint-Agathakerk in Lisse wees er ook op dat het goed is dat christenen getuigen van hun geloof. Het uitnodigen voor een viering is een oefening in getuigenis.
Hoofdmoot deze morgen was de uit drie g’s bestaande lezing van prof. Paas: getuigen, gastvrijheid en Geest. „Uitnodigen is getuigen,” stelde hij. De uitnodiging voor het bijwonen van een kerkdienst moet volgens hem van binnenuit komen. Hij begrijpt de angst van christenen om dat te doen, want dan is men kwetsbaar.
Gastvrijheid
Het tweede punt was gastvrijheid. Die moet niet alleen aanwezig zijn tijdens de kerkproeverijdagen, zei hij, maar ze moet in het DNA van de kerkelijke gemeente zitten. „Gastvrijheid is een manier van zijn.” De gastvrijheid moet onderdeel van elke preek zijn, aldus prof. Paas. Als hij preekt, doet hij alsof de hele stad meeluistert. De voorbede is niet alleen voor kerkleden „met iets aan hun galblaas” maar ook voor niet-leden. En na afloop van de dienst is er niet alleen koffie maar ook iets te eten.
Vicenza La Porta interviewde dr. René de Reuver, secretaris van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), en dr. Gerard de Korte, bisschop van bisdom ’s Hertogenbosch. De Korte constateerde dat de bereidheid om mee te doen aan de kerkproeverij bij de protestanten eerder begonnen is dan bij de rooms-katholieken, waar het nu „langzaam op gang komt”. De Reuver stelde dat men binnen de PKN niet goed is in inclusiviteit. „We richten ons vaak op onze eigen doelgroep. Inclusiviteit bereik je door van buiten naar binnen te denken en de ander die in de buurt woont maar geen lid van de kerk is, ook te zien.”