Informateurs: afstand, maar niet te veel
Veel mensen die na de gemeenteraadsverkiezingen zijn ingeschakeld als informateur, zijn zelf ook actief in de landelijke of plaatselijke politiek. Anderen zijn politiek actief geweest en nu in ruste. De meesten staan buiten de politiek van de gemeente waar hun hulp is ingeroepen. Ze hebben afstand, maar toch ook weer niet te veel, want ze moeten zich wel kunnen inleven in de gemeente.
Een van de bekendste informateurs is Hans Wiegel. De VVD-coryfee moet in Den Haag kijken of de lokale Groep de Mos een college kan vormen met VVD, CDA en GroenLinks. Ard van der Steur, tot vorig jaar minister van Veiligheid en Justitie, kijkt wat de mogelijkheden zijn in Almere. Zeker drie zittende Kamerleden zijn momenteel actief als verkenner: VVD’er Foort van Oosten in Albrandswaard, CDA’er Michel Rog in Alkmaar en Tom van der Lee van GroenLinks in Arnhem. In Delft verkent oud-Kamerlid Marijke Vos van GroenLinks, in Eindhoven is VVD’er Onno Hoes informateur. In Gouda heeft D66 senator en oud-SER-voorzitter Alexander Rinnooy Kan ingevlogen.
Soms komt de informateur uit een vergelijkbare gemeente. Zo kijkt de burgemeester van Zwolle wat de mogelijke coalities in Almelo zijn. De oud-burgemeester van Almelo verkent in Enschede en de burgemeester van Putten is ingevlogen in Barneveld.
De informateur kan ook iemand zijn die zelf jaren geleden wethouder of raadslid in de gemeente was, zoals Maarten van Poelgeest in Amsterdam. In een paar gemeenten doet de fractievoorzitter van de grootste partij de verkenning zelf, zoals Simon Fortuyn (broer van Pim) in Lansingerland. Dat gebeurt ook in onder meer Apeldoorn, Amstelveen en Roosendaal. En in het Drentse Tynaarlo is het de partijloze burgemeester zelf die verkent wat de mogelijkheden zijn. Sommige informateurs combineren. Zo verkent CDA’er Jeroen Goudt in Borne, Hardenberg én Haaksbergen.
Maastricht heeft iemand ingeschakeld die helemaal buiten de politiek staat: Rianne Letschert, rector magnificus van de universiteit in Maastricht. In Tilburg is de voormalige rector magnificus, Philip Eijlander, daar informateur. In Breda verkent Bert Wijbenga-van Nieuwenhuizen, bestuursvoorzitter van de Rotterdamse woningcorporatie Woonbron. Hij is de echtgenoot van Cora van Nieuwenhuizen, minister van Infrastructuur en Waterstaat.