Taylor werd in 1929 in New York geboren en volgde al pianolessen als kind. Later studeerde hij harmonieleer en compositie en richtte verschillende groepen op. De veel bekroonde muzikant trad nog tot hoge leeftijd op.

Tot op het laatst woonde Taylor, als hoogbejaarde man, alleen in een huis in Brooklyn, maar was nog steeds druk met muziek. „Wat ik doe, is een taal maken”, zei hij ooit in een interview. „Een andere Amerikaanse taal.”

Zijn muziek wordt gekenmerkt door een extreem energieke, fysieke benadering, met complexe geïmproviseerde geluiden, vaak met klankclusters en ingewikkelde polyritmiek. Taylors pianotechniek werd daarom wel vergeleken met die van slagwerkers. Sommige van zijn belangrijkste muzikale relaties waren ook met drummers, onder wie Max Roach, Elvin Jones, Sunny Murray and Ronald Shannon Jackson.

Er was geen leerschool voor wat Taylor deed, en deels om die reden ging hij in de jaren ’70 zelf lesgeven aan universiteiten in Wisconsin en Ohio. Pas halverwege de jaren zeventig had de Cecil Taylor Unit genoeg werk om van te kunnen leven, vaak in Europa. In de zomer van 1988 gaf Taylor een reeks concerten in Oost- en West-Berlijn, solo, in duo’s en met groepen, die op elf cd’s werden uitgebracht.

In 2014 werden zijn carrière en 85e verjaardag geëerd in het Painted Bride Art Center in Philadelphia met het tribute-concert ‘Celebrating Cecil’. Samen met danser Min Tanaka, was Taylor het onderwerp van de documentairefilm ‘The Silent Eye’ van Amiel Courtin-Wilson. Taylor speelde op vele tientallen platen, waarvan zo’n 75 als leider.