In 2050 moet de uitstoot van schadelijke broeikasgassen 95 procent lager zijn dan in 1990, zo is drie jaar geleden in Parijs afgesproken. De veehouderij veroorzaakt op dit ogenblik

10 procent van de totale uitstoot in Nederland. Technische maatregelen helpen onvoldoende om die te verminderen. Zonder verkleining van de veestapel zal de sector straks de totaal toegestane uitstoot van Nederland voor zijn rekening nemen, waarschuwt de Rli.

Vooral herkauwers zoals koeien, geiten en schapen belasten het klimaat. Ze produceren veel methaan, wat een veel krachtiger broeikasgas is dan CO2. Het adviesorgaan roept het kabinet daarom op om de boeren nu al duidelijkheid te verschaffen. „Vergelijk het met de aankondiging van het melkquotum in de jaren tachtig”, zegt de Wageningse econoom Krijn Poppe, een van de opstellers van het rapport.

Goede weg

LTO Nederland wijst een gedwongen inkrimping van de veestapel af. Volgens de boerenorganisatie is de sector al een eind op de goede weg met onder meer aanpassing van het veevoer, de bouw van milieuvriendelijkere stallen en vermindering van het gebruik van brandstof en kunstmest. Ook met de productie van groene energie levert de sector een „aanmerkelijke” bijdrage aan de Parijse doelen, vindt LTO. „De land- en tuinbouw ligt volledig op schema.”

In het advies, dat dinsdag werd aangeboden aan minister Schouten (Landbouw) en staatssecretaris Blokhuis (Volksgezondheid), wijst de Rli ook op de verantwoordelijkheid van consumenten. Nederlanders zullen hun eetgewoonten drastisch moeten aanpassen om mee te helpen aan de Parijse afspraken: minder vlees en meer groente en peulvruchten. De verhouding tussen dierlijke en plantaardige eiwitten in het voedsel van de gemiddelde Nederlander is nu 70/30. Dat moet volgens de Rli in 2030 naar 40/60 verschuiven en daarna nog verder kantelen.

De overheid zou vlees onaantrekkelijk moeten maken door een hoger btw-tarief of accijnzen in te voeren. Ook zouden er tv-koks ingezet moeten worden „om te zorgen dat eten met meer groenten en fruit en minder dierlijke producten wordt geassocieerd met aantrekkelijk, lekker, en gemakkelijk bereidbaar voedsel”, adviseert de Rli.

Volgens de Centrale Organisatie voor de Vleessector COV werken hogere belastingen op vlees niet. „Iedere keer opnieuw de vleestaks van stal halen, verandert niks. Dat blijkt uit diverse studies”, zegt voorzitter Jos Goebbels. Volgens hem worden andere sectoren ten onrechte buiten schot gelaten in het rapport, als het gaat om het oplossen van het milieuvraagstuk.

Minister Schouten noemde de adviezen van de Rli dinsdag „best ingrijpend.” Tegelijk vindt ze dat Nederland „een sterke landbouwsector” moet behouden.