De kerk uit de dagen van McCheyne staat er nog steeds, maar is vooral vanbinnen nogal veranderd. Het donkerbruine interieur van destijds is vervangen door rode stoelen op een nieuw betegelde vloer. De preekstoel van McCheyne is vervangen door een liturgisch centrum, compleet met beamer, elektrische piano en grote speakers.

In november 1836 deed Robert Murray McCheyne, 23 jaar oud, zijn intrede in Dundee. De kerk, nog bijna nieuw, was een sober gebouw met 1200 zitplaatsen. In McCheyne’s tijd werd er een kerktoren gebouwd. Pas heel veel later, in 1912, kreeg de kerk een pijporgel.

In de stad Dundee heeft McCheyne hard gewerkt. Waar mensen in nood waren, daar was hij. Waar de tijd verwisseld werd voor de eeuwigheid, daar was hij. Waar de waarheid maar verkondigd kon worden, daar was hij. Als een sterfelijk mens onder sterfelijke mensen heeft hij zielen tot Christus geleid. In vrijwel elke preek drukte hem het gewicht van de eeuwigheid.

Over die tijd gaat het boek ”McCheyne’s Dundee”, geschreven door de Amerikaanse historicus Bruce McLennan. McLennan beschrijft het negentiende-eeuwse Dundee als een van de grotere steden van Schotland met een opbloeiende economie. Maar belangrijker dan economische groei was de godsdienstige opwekking die halverwege het jaar 1839 begon.

McCheyne had nog geen drie jaar in Dundee gepreekt toen hij samen met drie andere predikanten in maart 1839 op reis ging naar Israël. Hun opdracht was om „informatie te verzamelen over de Joden met betrekking tot hun aantal, toestand en karakter.” De gemeente in Dundee liet McCheyne over aan de zorgen van zijn jonge vriend William Chalmers Burns (1815-1868). Burns was net afgestudeerd en had preekbevoegdheid ontvangen. Over hem zei McCheyne: „Hij is een in waarheid van God geleerd man, jong, maar Christus leeft in hem.”

Tijdens McCheyne’s afwezigheid vond er in deze regio een geestelijke opwekking plaats, vooral in Dundee en het platteland eromheen. McLennan beschrijft in ”McCheyne’s Dundee” de invloeden van McCheyne en Burns op de gebeurtenissen. Hij noemt het opmerkelijk dat hun invloed zo groot was terwijl ze maar zo korte tijd werkzaam waren geweest: McCheyne minder dan zeven jaar, Burns slecht zeven maanden. McCheyne komt in deze studie naar voren als een voorganger met een wijde blik, die zich niet alleen bezighield met zijn eigen gemeente, maar met het geestelijk welzijn van de stad en de omliggende regio. Scherp analyseert McLennan de reacties op deze opwekking (die volgens hem overigens niet alleen maar positief waren). Ook gaat hij de effecten van deze revival op de langere termijn na, waarbij hij vaststelt dat die vele jaren later nog merkbaar waren. Veel kerkelijke leiders uit latere jaren vonden hun geestelijke wortels in de opwekking rond St. Peter’s Church. McLennan stelt uiteindelijk vast: „De opwekking in die jaren was een groot werk van de Heilige Geest.”

In een hoek van de kerktuin staat het grafmonument van McCheyne. Een van de teksten erop getuigt van een leven in dienst van Zijn Meester: „Hij hield niet op dag en nacht te arbeiden voor en te waken over zielen; en werd door zijn Heere beloond om velen die dwaalden uit de duisternis te trekken op het pad des levens.”

McCheyne’s Dundee, Bruce McLennan; uitg. Reformation Heritage Books, Grand Rapids, 2018; ISBN 978 1 60178590 9; 183 blz.; $ 15,00.