Winkelen tijdens dodenherdenking: mag dat?
Rotterdamse winkeliers willen een koopavond tijdens dodenherdenking. Winkelend publiek staat niet te juichen. „Het zou echt respectloos zijn tegenover de soldaten die voor onze vrijheid hebben gevochten.”
Van bovenaf lijkt de Rotterdamse Koopgoot op een mierennest. In de winkelstraat, die onder het straatniveau van de Coolsingel ligt, lopen honderden mensen hun geld uit te geven. Een zwerm duiven vliegt rakelings over de hoofden en strijkt neer bij een vertrapt croissantje. Hun veren lijken van goud bij het licht van de felle voorjaarszon.
Iedere vrijdagavond zijn de winkels in de Koopgoot en de rest van de Maasstad geopend. Dan is er koopavond. Dit jaar valt 4 mei, dodenherdenking, op vrijdag. Volgens de winkeltijdenwet uit 2013 zouden de winkels daarom vanaf 19.00 uur hun deuren moeten sluiten.
Ondernemers hopen echter dat de gemeente hun toestemming geeft om wel open te zijn. „Als de winkels gesloten blijven, lopen ze veel omzet mis”, zegt Dominique van Elsacker van Urban Department Store (UDS), een stichting die ondernemers in de Rotterdamse binnenstad vertegenwoordigt. „Zeker omdat dodenherdenking in de meivakantie valt. Er zal dan veel winkelend publiek zijn.”
Een grijzende man drentelt voor een damesmodezaak. „Mijn vrouw moest iets terugbrengen, maar dat loopt wat uit”, meldt hij grimassend. „Koopavond? Ach, iedereen moet die herdenking op zijn eigen manier invullen. Die twee minuten stilte om acht uur zijn voor mij niet heilig. Je moet er de hele dag mee bezig zijn. Dat kan volgens mij ook tijdens het winkelen.”
Tradities
Op een bankje tegenover een bekende speelgoedwinkel wacht een 40-jarige vader. „De kinderen zijn binnen iets aan het uitzoeken, dus ik heb wel even tijd”, lacht hij. Wat hij van een koopavond tijdens dodenherdenking vindt? „Waarom moet altijd alles wijken voor geld?” verzucht de Hagenaar. „Vooral in een stad als Rotterdam, die in de Tweede Wereldoorlog zo zwaar getroffen is, zou dit niet mogen. Laten we ervoor waken dat goede tradities als dodenherdenking verwateren.”
Een moeder eet met haar zoontje een loempia. Terwijl ze stevig doorblaast om de versnapering af te laten koelen, vertelt ze: „Als werkende moeder maak ik vaak gebruik van de koopavond, maar met dodenherdenking horen de winkels dicht. Het zou echt respectloos zijn tegenover de soldaten die voor onze vrijheid hebben gevochten om dan te gaan winkelen. Als het aan mij ligt, maken we van die 2 minuten stilte, 24 uur. Het is heel waardevol om soldaten en verzetshelden te herdenken. Laten we daar eerder een groter dan een kleiner gebaar van maken.”
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei is ook geen voorstander van de koopavond. „Wij adviseren gemeenten met klem om uit respect voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog geen toestemming te geven voor de avondopenstelling op 4 mei”, aldus een woordvoerder. Het CIDI, Centrum Informatie en Documentatie Israël, deelt deze oproep. Via Twitter laat het weten het plan van de Rotterdamse winkeliers „ongepast en gevoelloos” te vinden.
Indrukwekkend
Tussen een achttal uitpuilende tassen genieten twee vrouwelijke twintigers van een donut. „Ik vind het een lastige”, begint de blonde. „Aan de ene kant vind ik dodenherdenking heel mooi, maar waarom zouden de winkels dan niet open mogen? Als de essentie van de herdenking maar niet minder wordt.” Haar vriendin knikt wild. „Het lijkt me juist mooi als iedereen uit de winkels op straat gaat staan en twee minuten stil is. Dat zal best indrukwekkend zijn.”
Volgende week overlegt de gemeente Rotterdam over de kwestie. Mocht er op 4 mei een koopavond komen, dan is dat voor het eerst.