Staal en zenuwgas op bordje EU-leiders
Een waslijst aan gebruikelijke onderwerpen als banen en groei ligt op het bordje van de EU-leiders op hun voorjaarstop deze week in Brussel. Maar het zijn de dreigende handelsoorlog met Amerika en de aanslag met zenuwgas op een voormalige spion in Engeland die donderdag het hoofdmenu vormen. Vrijdag komen de brexit en de hervorming van de eurozone aan bod.
De voorgenomen Amerikaanse importheffingen op staal en aluminium houden de EU flink bezig. „We moeten ons voorbereiden op alle mogelijke scenario’s”, schrijft EU-president Donald Tusk in zijn uitnodiging aan de 28. „Als ’s werelds grootste handelsmacht zal het antwoord van de EU verantwoord en redelijk zijn.”
Brussel heeft tegenmaatregelen voorbereid, mocht de EU niet van de heffingen worden vrijgesteld. Maar de unie wil geen conflict. „De trans-Atlantische relaties zijn de hoeksteen van veiligheid en welvaart in zowel de Verenigde Staten als de Europese Unie”, aldus Tusk.
Premier Theresa May spreekt tijdens het diner over de gifaanval op Sergej Skripal en zijn dochter in Salisbury. Ze houdt Rusland verantwoordelijk. EU-bronnen verwachten geen extra sancties tegen Moskou, maar Tusk wil maatregelen bespreken om „chemische, biologische en nucleaire risico’s te verkleinen”.
Etenstijd wordt verder benut voor een update over Turkije en een „eerlijk debat over belastingen”, onder meer over heffingen voor digitale bedrijven.
Vrijdag begint met de brexit, zonder May. De 27 beoordelen het akkoord van deze week over een overgangsperiode na de scheiding in maart 2019. Ook wordt de strategie voor de onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen Brussel en Londen bepaald.
Daarna houden de leiders van de negentien eurolanden nog een topje. Ze discussiëren onder meer over de vraag of er een aparte begroting voor de eurozone moet komen. Tusk heeft ook begrotingsdiscipline op de agenda gezet. Dat is volgens een hoge EU-functionaris speciaal voor Nederland en de zeven andere ‘noordelijke’ landen die vinden dat lidstaten de afgesproken regels moeten nakomen.