Of Poetin nu wel of niet achter de moordaanslag in Londen zat, doet er even niet toe. Duidelijk is dat de spanning die eruit voorvloeide, rechtstreeks het Kremlin in de kaart speelt. Russische kiezers houden niet van kritiek op hun land en scharen zich in zulke gevallen achter hun leider.

Ook de internationale sancties waar het grote Rusland de afgelopen jaren onder lijdt, hebben de steun voor de regering niet doen dalen. De inlijving van het Oekraïense schiereiland de Krim wordt in Rusland dankbaar „hereniging” genoemd, en zondag was de gelegenheid de leider daarvoor te bedanken.

Dit roept wel de vraag op of de internationale sancties tegen Rusland vanwege de annexatie van de Krim effectief zijn. Sancties zijn (mede) bedoeld om de steun voor leiders te laten krimpen. Westerse regering willen graag dat winkeliers elke dag weer voelen dat hun president een grote boosdoener is. Maar in Rusland werkt dat heel anders.

Nog niet helemaal duidelijk is hoe groot de onregelmatigheden bij de stembus zijn geweest. Er zijn filmbeelden waarop de lokale kiescommissie hele stapels biljetten in de stembus propt. Toch zegt de centrale kiescommissie dat de fraude niet zo groot is dat dit de uitslag beïnvloedt. Het verschil tussen de 76 procent voor Poetin en de 12 procent voor Groedinin, die als tweede eindigde, lijkt inderdaad te groot. Dat zou neerkomen op tientallen miljoenen valse stembiljetten, gezien het aantal kiesgerechtigden van 110 miljoen.

Daarmee blijft de vraag waarom er sowieso is gefraudeerd. Poetin zou, zowel nationaal als internationaal, veel geloofwaardiger zijn als er geen twijfel over de wettigheid van zijn verkiezing zou zijn. Want tot 2024 blijft de geur om Poetin hangen dat hij niet eerlijk aan zijn positie is gekomen. Laat Rusland daarvan leren.

Poetin komt nu aan zijn vierde termijn als president. Daar kan gerust de periode tussen 2008 en 2012 als premier bij worden opgeteld, omdat hij toen feitelijk bleef functioneren als leider van de regering. Daarmee is het dus zijn vijfde periode.

In het algemeen is het niet raadzaam om zo lang in het zadel te zitten. Ook bij Poetin is het duidelijk dat de kring van mensen die hij vertrouwt, kleiner wordt. Hier en daar wordt zelfs de vraag gesteld of kritische informatie hem nog wel bereikt. Dit is doorgaans het signaal dat de aftakeling van de macht begint.

Succesvolle leiders falen vrijwel altijd in het organiseren van hun opvolging. Wat dat betreft is er geen verschil tussen een democratie en een autocratie. Die opvolging is een thema geworden nu Poetin heeft gezegd dat dit zijn laatste termijn wordt. Grote leiders laten vaak een groot gat na. In Rusland kan dit makkelijk uitlopen op een chaos. Als Poetin dat niet wil, moet hij nu al gaan nadenken over de vraag wie in 2024 het Kremlin moet betrekken.