Alle radertjes draaien voor Poetin

Speciaal voor de Russische staatstelevisie houdt Nikolaj Rybakov zijn verkiezingskrant nog eens omhoog. De camera’s zoomen in op de campagneleider van de liberale partij Jabloko. ’s Avonds zijn de beelden kort te zien op het Russische nieuws. Het is vergeefse moeite, beseft Rybakov (39) even later in zijn Moskouse werkkamer. „Alle kandidaten staan aan de start. Behalve Poetin. Die is al bij de finish.”

Want alle radertjes in het land draaien voor Vladimir Poetin. Mede daardoor kan de verkiezingszege hem zondag niet ontgaan en verlengt hij zijn leiderschap, dat in 2000 begon, met zes jaar.

De zittende president heeft alles mee, de media voorop, meent ook Valeria Storikovitsj (16) in haar rode jas van de Communistische Partij. Ze staat op het Revolutieplein in de Russische hoofdstad met haar gezicht naar het podium waar presidentskandidaat Pavel Groedinin, goed scorend in de peilingen, moppert over het „vuil”, de schandalen, dat hij over zich heen krijgt gestort in de Russische media. Hij klaagt tijdens deze campagnebijeenkomst over de oligarchen en ambtenaren die de televisiekanalen naar hun hand zetten en Poetin met alle egards behandelen.

Pochen

De huidige president krijgt de ruimte om zonder tegenspraak te schitteren. In zijn rede op 1 maart tegenover de verenigde vergadering van het parlement pocht hij over Ruslands nieuwste onverslaanbare nucleaire wapens. In documentaires toont hij zich de sterke man die waakt over Rusland en er niet voor terugdeinst militair in te grijpen. Boodschap: bij deze president kunnen de Russen rustig slapen.

Poetin, die als onafhankelijke kandidaat meedoet, kan rekenen op de inzet van het ambtenarenapparaat. 70/70 is de opdracht aan de ambtenaren, schreef de Russische krant Kommersant eerder dit jaar. Zij moeten kiezers rekruteren naar de stembus te gaan en het vakje achter Poetin aan te kruisen. Hij moet op zijn minst op 70 procent van de stemmen uitkomen. Een hoger percentage geldt als ongeloofwaardig. En de opkomst moet eveneens op 70 procent liggen. Dat geeft Poetins presidentschap genoeg legitimiteit. Een lage opkomst betekent een afwijzing van zijn beleid.

Alles wordt in het werk gesteld om de Russen naar de stembus te krijgen. Van posters met wervende teksten om te gaan stemmen tot sms-oproepjes op mobiele telefoons. Helpt dit niet, dan kan er worden gegrepen naar frauduleuze middelen. Berucht is de zogeheten carrousel, ingezet tijdens eerdere verkiezingen. Dezelfde personen gaan dan per bus allerlei kiesbureaus af om daar telkens op Poetin te stemmen.

Tv-debatten

Vrijwel niemand bekritiseert de weigering van de president om deel te nemen aan televisiedebatten. Waarom zou hij zich met de andere kandidaten moeten meten, schampert Konstantin Kostin na afloop van een rondetafelgesprek over de verkiezingen. Hij werkte voor de presidentiële administratie. De zege is al binnen, stelt de politiek analist zelfverzekerd vast. „Debatten voer je met tegenstanders die gelijk opgaan”, legt Kostin (47) uit. „Alleen dan valt er wat te winnen. Poetins taak is om zijn electoraat in het stemhokje te krijgen.”

„Het is angst”, zegt Storikovitsj op het Revolutieplein. „Hij is bang voor vragen van de andere kandidaten.”

De debatten lijken te zijn opgezet om het verlangen naar de staatsman Poetin onder de Russen te vergroten. De kandidaten vallen op door met elkaar te ruziën. Ksenia Sobtsjak gooit een glas water in het gezicht van Vladimir Zjirinovski zodra die haar uitscheldt. In een ander debat wil een kandidaat een ander te lijf gaan. Het komt over als een toneelstukje, een circus met ruziemakers.

Luisteren

Waarom doen ze eigenlijk mee als toch niets Poetin kan tegenhouden? Van een boycot, zoals opposant Aleksej Navalni wil, die zelf trouwens wegens een veroordeling uitgesloten is van verkiezingsdeelname, willen de andere partijen niets weten. Jabloko-campagneleider Rybakov, zich inzettend voor Grigori Javlinski, hoopt de eigen achterban naar de stembus te krijgen. „Dan moet Poetin naar ons luisteren en kunnen we zijn beleid beïnvloeden.” Olga (30), campagne voerend bij de communisten: „Bij het wegblijven van de kiezers stemmen alleen de soldaten en agenten. Dat betekent een 100-procentsscore voor Poetin.”

De slotact is voor de huidige president. Zaterdag geldt als de dag van de stilte. Er wordt geen campagne gevoerd, zodat de bevolking in alle rust kan nadenken over haar keuze. Maar de staatstelevisie zendt vanavond documentaire De Krim uit. Het is een film over de hereniging, zoals de Russen zeggen, met het Oekraïense schiereiland. Het is Poetins meest populaire daad die zich morgen vier jaar geleden voltrok. Bewust besloot de kiescommissie daarom morgen de presidentsverkiezingen te houden.

Alle radertjes draaien voor Poetin

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?