„Als we in het begin betere en voldoende ruimingscapaciteit hadden gehad zou het virus zich wellicht minder hebben verspreid", aldus onderzoeker G. Koch van het Centraal Instituut Dierziektecontrole (CIDC) in Lelystad.

Zowel J. van Steenbergen van de Landelijke Coördinatiestructuur Infectieziektebestrijding (LCI) als viroloog A. Osterhaus vindt dat in de crisisbestrijding het gevaar van het ziekte voor mensen en de volksgezondheid te lang op de achtergrond is gebleven.

Aan de hand van het rapport ’De crisis tussen mens en dier’ van adviesbureau Berenschot kijkt Den Haag momenteel terug op de vogelpestcrisis van 2003 en welke lessen hieruit kunnen worden getrokken. Berenschot concludeert dat het ministerie van Landbouw goed voorbereid was op de uitbraak van een dierziekte, maar niet op die van vogelpest, die sinds 1926 niet meer in Nederland was voorgekomen.

Volgens de Koninklijke Maatschappij voor Diergeneeskunde (KMvD) en het bedrijf Poultry Consult is in het begin kostbare tijd verloren, waardoor de bestrijders „achter de feiten aanliepen". De Gezondheidsdienst voor Dieren meent dat het gebrek aan ruimingscapaciteit in die eerste dagen „essentieel" is geweest voor het verdere verloop van de crisis en de bestrijding ervan.

Een andere veelgehoorde kritiek donderdag, was dat de mensen in het veld, als pluimveehouders en dierenartsen uit de streek, zich genegeerd voelen door de crisisteams van het ministerie. Dierenarts G. van Eijden uit Barneveld vond het belangrijk voor een goede aanpak dat hij als ’frontsoldaat’ gehoord werd.

De eerste verschijnselen van wat later het vogelpestvirus bleek te zijn, werden op 22 februari ontdekt bij een pluimveebedrijf in het Gelderse Scherpenzeel. Tussen 4 maart en 16 juni zijn 1349 bedrijven geruimd. Een dierenarts uit Rosmalen is door besmetting met het vogelpestvirus overleden. Negentien mensen, die bij het doden van de dieren betrokken waren, raakten besmet voordat zij werden gevaccineerd. In totaal zijn 30,7 miljoen landbouw– en hobbydieren gedood om het virus te bedwingen.