Het was een „onding” en een „schijnoplossing”. Het instrument werkte niet en dan moet je het afschaffen, aldus Pechtold. Hij zegt tijdens een dag campagnevoeren in Rotterdam er niet door mensen op te zijn aangesproken.

Hij benadrukte in een speech tot partijgenoten in De Doelen wel voor het correctief referendum te zijn. „Daar blijven we ons voor inzetten.”

Fractievoorzitter Thom de Graaf van de Eerste Kamerfractie haalde ook uit naar de kritiek die de partij te verduren krijgt om het afschaffen van het raadgevend referendum. De partij is volgens hem altijd verdeeld geweest over democratische vernieuwing. „Wie nu doet alsof de afschaffing van het raadgevend referendum verraad aan onze eigen geboortepapieren is, heeft die nooit gelezen.”

VVD, CDA, D66 en ChristenUnie kwamen in de formatieonderhandelingen vorig jaar overeen het raadgevend referendum te schrappen. Van deze partijen was alleen D66 voor het referendum. Een minister van D66-huize moet nu zorgen dat de wet wordt ingetrokken. De Eerste Kamer moet er nog over stemmen.

Op 21 maart bij de gemeenteraadsverkiezingen vindt mogelijk het tweede en laatste raadgevende referendum plaats. Dan gaat het over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv). Pechtold hoopt dat de kiezers de wet steunen. 50PLUS probeert intussen nog voldoende steun te verwerven voor nog een referendum over het afschaffen van de wet-Hillen die een belastingvoordeel geeft aan mensen die hun huis (bijna) hebben afbetaald.

De lokale verkiezingen kunnen Pechtold als D66-leider de negende verkiezingsoverwinning op rij opleveren. Hij riep op tot samenwerking in het midden. „Dit is een cruciaal meetmoment. De vraag is of mensen samenwerking in het politieke midden waarderen.” In Den Haag lijkt dat te werken. Hij noemde het kabinet „een liefde die uitzicht biedt op een duurzame relatie”.