Nadat eerder al D66 grote tevredenheid had uitgesproken over de vorige maand aangenomen VN-resolutie over Irak, bleek dinsdag dat ook de PvdA en de LPF kunnen instemmen met het kabinetsbesluit.

De sociaal-democraten stonden tot voor kort op het standpunt ”nee, tenzij”, maar zijn tevredengesteld door de VN-resolutie, de grote rol van de VN, de soevereiniteitsoverdracht aan de Iraakse regering en de antwoorden van het kabinet over de veiligheid van de militairen. Desondanks blijven drie PvdA’ers tegen. Het zijn Duivesteijn, Samsom en Van Heteren.

Ook de LPF, eerder fel tegen een verlenging met meer dan vier maanden, steunt nu toch een langer verblijf van acht maanden. LPF-leider Herben eiste in het debat alleen nog een evaluatie van het kabinet over de situatie na vier maanden. Wel wil Herben de omvang van het Nederlands bataljon drastisch afbouwen. Minister Kamp van Defensie zegde toe geen militairen in Irak te houden als ze niet meer nodig zijn.

Kamp toonde zich na afloop van het debat opgetogen over het nieuwe standpunt van de PvdA. Niet zozeer voor zichzelf, maar vooral voor de militairen. Die willen niet „de speelbal van een politiek geschil” zijn.

Op dit moment zijn ongeveer 1360 Nederlandse militairen gelegerd in Irak. De komende maanden zullen ongeveer 70 militairen worden teruggehaald, zei minister Kamp. De overigen blijven tot 15 maart volgend jaar.

Die periode moet volgens minister Bot van Buitenlandse Zaken genoeg zijn om verkiezingen te houden in Irak en de taken voor wederopbouw en stabiliteit over te dragen aan de Iraakse veiligheidsdiensten. De verkiezingen zullen uiterlijk 31 januari volgend jaar worden gehouden.

In het debat pleitte een kamermeerderheid van CDA, VVD, ChristenUnie en SGP ervoor om „de deur op een kier” te houden voor een nog langer verblijf in de zuidelijke provincie al-Muthanna. De VVD wil zeker tot eind december 2005 blijven.

De ministers Bot en Kamp wilden daarover echter absoluut niet speculeren. „Acht maanden zijn acht maanden. Langer is niet aan de orde”, zei Bot. Hij zegde wel toe de deur op een kier te houden, maar hield het op een „buitengewoon kleine kier.”

Kamp benadrukte in het debat dat de missie nog altijd risicovol is. Dat werd eens te meer duidelijk door een aanslag met een autobom, gisteren, op het moment dat twee Nederlandse jeeps met vier militairen passeerden op een weg in de buurt van de helikopterbasis Tallil.

De vier militairen bleven ongedeerd en er was ook geen materiële schade. Volgens Kamp zijn er geen aanwijzingen dat de aanslag specifiek tegen Nederlanders gericht was. Op de route, die ligt in het gebied onder verantwoordelijkheid van de Italianen, rijden voertuigen uit allerlei westerse landen.