In een tijd dat veel kerken leeglopen is er één stroming die erg snel groeit: de pinksterbeweging. Van Amerika tot Azië, door beloften van wonderen en genezing schieten pinksterkerken als paddenstoelen uit de grond. De beweging krijgt er dagelijks maar liefst 35.000 aanhangers bij.

Ook in Nederland is de pinksterbeweging populair, zegt dr. Kim Knibbe, godsdienstwetenschapper aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij is een van de sprekers op een congres over de toekomst van de pinksterbeweging dat vrijdag en zaterdag plaatsvindt aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.

Knibbe deed drie jaar lang onderzoek naar Nigeriaanse pinksterkerken in Nederland, waaronder de Redeemed Christian Church of God (RCCG). De wortels van deze kerk liggen in Nigeria, waar ze een van de grootste kerken van het land is.

De laatste dertig jaar maakt ze een snelle wereldwijde groei door en heeft inmiddels 5000 afdelingen in meer dan 100 landen. De kerk heeft een grote zendingsdrang en is actief in kerkplanting. De RCCG legt sterk de nadruk op het welvaartsevangelie. De kernboodschap hiervan is dat wie in God gelooft gezegend wordt met succes en welvaart.

Eigen stad

In Nederland telt de kerk, die vooral bezocht wordt door buitenlandse studenten en expats, ruim dertig parochies, met name in de steden. De groei van de RCCG in Nederland is vooral toe te schrijven aan de goede reputatie van de kerk, constateert Knibbe. „Lid worden van deze kerk betekent lid worden van een wereldwijde groep succesvolle professionals die de wereld naar hun hand weten te zetten.”

De kerk is volgens haar in Nigeria overal aanwezig. „In een arena vlak bij Lagos vindt er elke maand een bijeenkomst plaats waar zo’n half miljoen mensen op af komen. Rondom het bouwwerk is een stad ontstaan waar pastors van over de hele wereld een huis hebben en delen met bezoekers.”

De RCCG wil dat iedereen in de wereld een pinkstergemeenschap binnen bereik heeft: op vijf minuten loopafstand in ontwikkelingslanden en tien minuten rijafstand in ontwikkelde landen. Dat heeft volgens Knibbe te maken met de eindtijdverwachting van de pinkstergelovigen. „Iedereen moet op de laatste dag snel een kerk kunnen bereiken om zijn hart aan Jezus te geven.”

Knibbe verwacht dat de kerk in de Nederland blijft groeien. „In ons land is ze al in veel grote steden aanwezig. De grootste uitdaging vormt het vinden van goede leiders die een paar jaar willen blijven.”

Sceptisch

Autochtone Nederlanders laten zich meestal sceptisch uit over de zendingsdrift van pinksterkerken, is Knibbes ervaring. „In de westerse samenleving wordt religie gezien als een achterhaald fenomeen, een verleden dat wij achter ons hebben gelaten. Hoe moderner, hoe minder religieus. Voor Nigeriaanse christenen geldt juist het omgekeerde. De toegang tot het moderne leven loopt via het christendom.”

Knibbe hoopt dat bezoekers van haar lezing leren hoe belangrijk het is om onderzoek te doen vanuit verschillende perspectieven. „Voor mijn studie heb ik Nigeriaanse missionarissen gesproken, maar ook lokale overheden en organisaties. Door hun bevindingen te combineren, kom je iets te weten over de dynamiek van de pinksterkerken. De pinksterbeweging is veel groter dan mensen vaak denken. Je kunt ze niet meer marginaal noemen. Het gaat wereldwijd echt over miljoenen mensen.”