Enkele jaren geleden trokken tienduizenden Afrikaanse asielzoekers via de Sinaïwoestijn naar Israël. Nu kan dat niet meer, omdat de regering daar een hek heeft gezet.

De 38.000 Sudanezen en Eritreeërs die al in Israël zijn, staan voor de keus: vertrek naar Rwanda of Uganda en daarbij 3500 dollar (2800 euro) ontvangen, of vertrek naar de gevangenis voor onbepaalde tijd.

Van deze 38.000 hebben 14.000 een aanvraag ingediend voor vluchtelingenstatus. Daarvan zijn er elf gehonoreerd. De rest wacht op antwoord of heeft te horen gekregen dat het verzoek is afgewezen.

De regering zegt dat Rwanda en Uganda ermee akkoord gaan de gedeporteerden te ontvangen. Maar ze heeft de overeenkomsten niet gepubliceerd. Rwanda ontkent de laatste dagen dat ze gedeporteerden wil ontvangen die tegen hun zin worden uitgezet.

Dror Sadot, zegsvrouw van de Noodlijn voor Migranten, zegt dat degenen die al zijn gedeporteerd naar Rwanda en Uganda, geen vluchtelingenstatus of werkvergunning konden krijgen. Dat blijkt uit getuigenissen die zijn afgenomen. Sommigen blijven onopvallend in Afrika. Ze kunnen het slachtoffer worden van afpersers, want iedereen weet dat ze met veel geld komen. Anderen besluiten via Afrikaanse landen naar Libië te reizen om de oversteek naar Europa te maken. „Veel mensen met wie we in Europa hebben gesproken, hebben daar een vluchtelingenstatus gekregen. In Israël hadden ze geen status.”

Tegenstanders van het regeringsbeleid zeggen dat de regering de migranten een vluchtelingenstatus moet geven en over het land moet verspreiden. Ze kunnen dan werk doen waar Israëlische werkgevers geen personeel voor kunnen vinden. Momenteel laat de regering voor dit werk gastarbeiders komen.

De laatste dagen lijken de protesten tegen het regeringsbeleid in hoog tempo toe te nemen. Eigenaars van hotels en restaurants lieten weten dat ze de migranten aan het werk willen houden als schoonmakers en vaatwassers. Een aantal piloten van El Al heeft geschreven dat ze geen asielzoekers tegen hun wil naar zullen vervoeren naar een ander land. Ze roepen collega’s van andere luchtvaartmaatschappijen op hetzelfde te doen.

Vierhonderd artiesten uit de tv-wereld hebben een protestbrief geschreven aan de premier. Ook hebben honderden artsen, wetenschappers en schooldirecteuren brieven getekend waarin ze Netanyahu oproepen niet tot deportatie over te gaan. Een aantal Holocaustoverlevenden heeft gezegd de asielzoekers onderdak te willen geven.

Amos Oz, A.B. Yehoshua en David Grossman behoren tot de 51 schrijvers die dezelfde oproep deden. Ze roepen Netanyahu op moreel te handelen, „met de humaniteit en compassie die past bij het Joodse volk.”

Sadot heeft goede hoop dat de regering het beleid verandert. „De respons van de mensen is verbazingwekkend. Alle Israëliërs worden wakker. Elke dag tekenen burgers petities. Ze demonstreren en maken Facebookpagina’s aan. We moeten hard vechten, want het kabinet is vastbesloten. Maar de regering is nu echt te ver gegaan.”