Miniatur Wunderland, de wereld in het klein
Wijzen, turen, gluren en fotograferen. Het zijn populaire bezigheden in Miniatur Wunderland in de Duitse stad Hamburg. Je hoeft geen treinfanaat te zijn om met volle teugen van deze grootste modelspoorbaan van de wereld te genieten.
Het zijn duizelingwekkende aantallen: meer dan 15 kilometer spoor, 1000 treinen, 10.000 treinwagons en dik 260.000 figuurtjes, een bouwtijd van 760.000 uur en een kostenplaatje van 20 miljoen euro. Aantallen die je beter begrijpt als blijkt dat de Sint-Pieter in Rome uit 22.000 onderdelen bestaat, dat aan het Colosseum meer dan twee jaar is gewerkt en dat alleen al in Italië zo’n 50.000 leds hun licht laten schijnen.
Wie van feiten en cijfertjes houdt, komt in deze wondere wereld aan zijn trekken. Dat begint al bij de ingang, waar digitaal wordt bijgehouden uit welke landen bezoekers komen. Niet alleen Nederland, Oostenrijk en Denemarken, maar ook de Salamonseilanden, Mozambique en Noord-Korea prijken op het bord.
Veel leuker dan dergelijke gegevens zijn de miniatuurwerelden zelf. Italië is een mooie binnenkomer. Bezoekers kunnen zich hier niet alleen vergapen aan de grootse gebouwen, bruggen en fonteinen van Rome, het kleurrijke bergdorp Cinque Terre en aan Pompeï. Zoals overal in Miniatur Wunderland krijgen ze ook hier leuke details voorgeschoteld: monniken die de pausmobiel repareren en een koopman die aan het begin van de Via dell’Amore, het pad voor verliefde stelletjes, rode rozen probeert te slijten.
Olifant
Ontsproten gebouwen in de beginjaren van Miniatur Wunderland vooral aan het brein van de medewerkers, tegenwoordig worden ze meestal minutieus gekopieerd. Dat laatste geldt bijvoorbeeld voor bijna alle 500 gebouwen in Italië.
In Zwitserland rijzen de bergen hoog op. Hier valt eveneens de voorliefde voor zwaailichten én grapjes op. Zo worden bij wegwerkzaamheden niet alleen eigentijdse machines ingezet, maar mag ook een olifant zijn steentje bijdragen door een wals te trekken. Die vermenging van tijdperken komt vaker voor. Vlak bij de door twee paarden getrokken koets staat een huis met zonnepanelen. Behalve voor een fantasyfestival met 20.000 bezoekers en een kermis is er gelukkig ook een plekje voor alpenhoornblazers ingeruimd.
In de Grand Canyon in Amerika ligt een stoomloc te roesten. Een kabelbaan in Oostenrijk draait overuren. In Knuffingen rukt de brandweer massaal uit wanneer er rookwolken uit een vrachtwagen opstijgen. Op Knuffingen Airport is het een komen en gaan van vliegtuigen. En het ziet er zwart van de toeschouwers: kinderen met blijde gezichten en geïnteresseerde volwassenen. Het lachen is de automobilist die met zijn vierwieler voor de parkeergarage van het vliegveld staat echter vergaan. Vanwege de stapel koffers op zijn autodak kan hij het parkeren op zijn buik schrijven.
Pakhuis
Het idee om de grootste modelspoorbaan van de wereld te realiseren ontstond in 2000, toen de Hamburger Frederik Braun (1967) een modelspoorbaanwinkel bezocht. Nog dezelfde dag belde hij zijn tweelingbroer Gerrit en legde hem het idee voor. Die vroeg zich af of zijn broer wel goed bij zijn hoofd was, maar ging later overstag. In november 2000 startten de bouwactiviteiten in een Hamburgs pakhuis. Inmiddels hebben meer dat 15 miljoen mensen een voet over de drempel van Miniatur Wunderland gezet.
Bezoekers komen ogen en oren tekort bij de rondgang langs Italië, Zwitserland, Knuffingen, Oostenrijk, Amerika, Scandinavië, Midden-Duitsland en de stad Hamburg. En alsof dat nog niet genoeg is, wordt er hard gewerkt aan de bouw van Venetië en staat daarna de realisering van onder andere Monaco, Engeland en Frankrijk op de rol.
Veel mensen leggen de miniatuurwereld vast op de gevoelige plaat. De lenzen van de fototoestellen van een broer en zus raken elkaar bijna – wie maakt de mooiste foto? Een Chinees gebruikt een selfiestick om zijn vrouw en dochter en zichzelf in één beeld te vangen.
Elk kwartier daalt het duister. Een uitgelezen kans voor een man om zijn neus bijna in een appartement te steken waar even het licht brandt. Zijn vriendin kijkt grijnzend toe als hij een foto van het interieur maakt.
Her en der kunnen mensen met een knop zaken in gang zetten, zoals de scheepslift, politiesirenes bij een gevangenisuitbraak of de wanden van de Elbphilharmonie in Hamburg. In laatstgenoemd gebouw worden daardoor musici in de concertzaal zichtbaar.
Een grijsaard wijst zijn kleinzoon op historische gebouwen. „Voordat de Tweede Wereldoorlog begon, was Hamburg een prachtige stad.”