Villa Hartenstein, waarin het museum is gevestigd, wordt gerestaureerd en opnieuw ingericht. Het Airborne Museum nieuwe stijl moet volgend jaar zomer worden opgeleverd, vlak voor de 75-jarige herdenking van operatie Market Garden en de viering in 2019 en 2020 van de Bevrijding van Nederland 75 jaar geleden.

De vernieuwing kost ruim 3 miljoen euro, die het museum via fondsen en bijdragen van bedrijven en particulieren bijeen probeert te krijgen. Het Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg (vfonds) doneert alvast 750.000 euro, zo werd vrijdagochtend bekendgemaakt.

Het museum, dat tijdens de verbouwing geopend blijft, trekt jaarlijks rond de 100.000 bezoekers. „Maar onze doelgroep verschuift”, zegt directeur Sarah Heijse. „De ooggetuigen, veteranen en burgers die de Slag om Arnhem hebben meegemaakt, ontvallen ons in snel tempo. In hun plaats komen bezoekers die het verhaal willen beleven en dat in het heden willen ervaren. Nationaal en internationaal groeit de interesse voor de Tweede Wereldoorlog, maar het nieuwe publiek heeft wel een andere vraag en behoefte. Daar spelen we op in.”

Geen barbiehuis

Hartenstein, een rijksmonument, krijgt weer de uitstraling van de buitenplaats van weleer. De restauratie van het exterieur van de villa wordt over enkele maanden afgerond. Het pand heeft dan opnieuw de kleur uit de periode 1890-1930: okergeel met groene accenten. De villa uit 1860 was van oorsprong roze, onthult directeur Heijse. „Maar we willen geen barbiehuis.”

Als het interieur is gerenoveerd, worden de vaste presentaties aangepakt. In de nieuwe opzet wordt benadrukt dat de bezoekers niet in een willekeurige expositieruimte zijn, maar op de plek waar het drama van de Slag om Arnhem zich heeft afgespeeld. Heijse: „De villa was een hotel voordat hij in 1944 het hoofdkwartier van het Britse leger en middelpunt van bloedige gevechten werd. De idylle van voor de oorlog stellen we tegenover de verwoestingen van de Slag om Arnhem. Dat moet bij bezoekers het gevoel oproepen van: wat erg wat er is gebeurd! Het menselijke aspect komt ook meer aan bod in persoonlijke levensverhalen.”

Het museum kiest verder voor een multiperspectief. „De oude presentatie is nogal een militair verhaal vanuit Brits perspectief. Het militaire verloop van de Slag blijven we vertellen, maar om geen eenzijdig beeld te schetsen belichten we de strijd vanuit verschillende oogpunten. Nederlandse burgers beleefden die dagen immers anders dan de Britten, en Duitse soldaten weer anders dan Poolse parachutisten. Zo wordt de Slag om Arnhem binnen de internationale context geplaatst.”

Museale uitstraling

Op de eerste verdieping krijgt de vaste expositie een geheel nieuw uiterlijk. „Met een meer museale uitstraling en de mogelijkheid om meer objecten uit de collectie te tonen. Maar het wordt beslist niet oma’s rommelzolder.”

De Airborne Experience, in de kelder van het museum, wordt aangescherpt. „We vergroten de beleving door deze persoonlijker te maken. Bezoekers voelen zich nog meer deelnemer door een verbetering van audiovisuele producties en technieken.”

Het museum heeft dit jaar een bijzondere wisseltentoonstelling: ”Eremetaal”, met de vijf exemplaren van het Victoria Cros die zijn uitgereikt vanwege de slag. „Die krijgen we in bruikleen van Britse musea. Dat is echt uniek.”