In deze krant stonden ze woensdag samen op eenzelfde pagina. Hun treurige lot had niets van doen met ontkerkelijking en uiteindelijke overbodigheid. De kerk in de Chinese stad Linfen werd opgeblazen door de autoriteiten. In luttele ogenblikken zakte het imposante gebouw in elkaar. De gemeente van naar zeggen 50.000 leden financierde de bouw ervan geheel uit eigen middelen.

Sinds het aantreden van president Xi Jinping vijf jaar geleden neemt de druk op christenen gaandeweg toe. De zichtbaarheid van de kerk in het publieke domein wordt teruggedrongen. Maar ondanks harde maatregelen blijft zij groeien. Voorzichtige ramingen spreken van 80 miljoen christenen in het land dat zichzelf graag atheïstisch noemt. De Franse president Macron, die de afgelopen week China bezocht om de handelsbelangen over en weer te bevorderen, zal deze vergaande schending van mensenrechten toch zeker wel ter sprake hebben gebracht…

Even over de grens ging bij onze oosterburen de Sint-Lambertus in het dorp Immerath tegen de grond. In 1891 werd het heiligdom, opgetrokken uit tufsteen, in gebruik genomen. De bouwmeester liet zich in zijn plannen vergaand inspireren door de voorname romaanse en vroeggotische kathedralen elders in Europa. De architectonisch fraaie kerk moest wijken, evenals de huizen eromheen. Ze stonden boven op de kostbare bruinkool en dus in de weg. Elf andere dorpen ondergingen eenzelfde treurig lot. Verzet baatte niet. De Duitse energiecentrales hebben een dringende behoefte aan de zwaar vervuilende bruinkool om aan de stijgende vraag naar energie te voldoen.

Mijn gedachten dwaalden af naar eigen bodem, terug in de tijd. Hoe geschokt, boos en verontwaardigd was ik als jong mens over de afbraak van eeuwenoude nederzettingen nabij Delfzijl. De moderniteit hield er op wrede wijze huis. Hele dorpen verdwenen. Oterdum, Weiwerd, Heveskes… Een enkel middeleeuws godshuis op een nog oudere terp ontsprong de wilde dans van de slopershamer en bleef ontzield achter in een wereld van beton en pijpen. Politieke en economische ideologen dicteerden het zo.

Enkele dagen geleden kwam de krant met een reportage over niet minder dan veertig kerken die hervormd en gereformeerd Den Haag sinds het midden van de vorige eeuw afstootte. Overbodig geworden. Gezichtsbepalende dragers van een cultuur en geschiedenis die we steeds nadrukkelijker achter ons laten. Er voltrok zich een revolutie, erger dan die van de verwoesting van een kerkgebouw in China.