De Europese Unie beslist in december van dit jaar – als Nederland voorzitter is van de EU – of Turkije zo ver is met democratische hervormingen dat de echte onderhandelingen over toetreding tot de EU kunnen beginnen. Turkije streeft al meer dan veertig jaar naar het lidmaatschap van de EU.

Balkenende beloofde Erdogan dat Nederland als voorzitter van de EU zal letten op „fair play en een eerlijk proces. We gaan niet tussentijds de regels veranderen".

Erdogan zei woensdag dat alle door de EU verlangde hervormingen al zijn voltooid, inclusief goedkeuring door het Turkse parlement. Waar zijn regering nu met voortvarendheid aan werkt, aldus Erdogan, is de verwezenlijking van de wetswijzigingen.

De Turkse premier benadrukte evenwel dat het onmogelijk is dat alle hervormingen vóór het EU–besluit in december al in de pratijk zijn ingevoerd. Volgens Erdogan hebben ook veel van de huidige EU–landen nog niet alle EU–wetgeving ingevoerd. Erdogan zei verder te hopen op een „positieve instelling" van Nederland tijdens het „objectieve voorzitterschap" van de EU. Erdogan en Balkenende noemden beiden de goede bilaterale betrekkingen tussen Nederland en Turkije.

Balkenende noemde als voorbeelden van vooruitgang in Turkije het verkleinen van de rol van het leger en de voortgang op het gebied van mensenrechten. „Dat zijn hele positieve signalen." „Punt van zorg en aandacht is de vrijheid van godsdienst", aldus de Nederlandse premier.

Amnesty International waarschuwde eerder deze week nog dat de hervormingen kunnen stilvallen zodra Turkije zeker is van toetreding. Erdogan zei woensdag dat de Turkse gevangenissen voldoen aan westerse standaarden. Ook behandelt de politie de burger „met meer tolerantie dan in veel EU–landen".

Over een eventueel negatief besluit van de EU in december, wil Erdogan niet eens nadenken. De Turkse ambassadeur in Nederland, Tacan Ildem, noemde een ’nee’ van Europa eerder onaanvaardbaar en zei dat Turkije dat zal opvatten als „discriminatie".