Bijna niemand durft zijn vingers aan Jeruzalem te branden
Niet voor niets zegt de Bijbel dat Jeruzalem een steen des aanstoots zal zijn. Dat bleek deze week eens te meer toen de Amerikaanse president Donald Trump de Heilige Stad als hoofdstad van Israël erkende.
Zo’n beetje de hele wereld reageerde ernstig verontwaardigd op het besluit van Trump om Jeruzalem officieel tot hoofdstad van Israël te bestempelen en de Amerikaanse ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem te verhuizen. Her en der braken rellen uit. Verontruste Europese leiders klommen in de telefoon om hun zorg richting Washington uit te spreken. En de vrees bestaat dat de onrust nog verder om zich heen zal grijpen.
Vanuit de islamitische wereld valt dat in religieus opzicht nog wel te begrijpen. Jeruzalem is immers na Mekka en Medina de heiligste stad voor moslims. Dus elke wijziging in de status van de stad ligt extreem gevoelig.
Maar politiek gezien is al die opwinding wellicht een beetje overdreven. De Verenigde Staten van Amerika hebben verklaard dat Jeruzalem de hoofdstad van Israël is en gaan hun ambassade verplaatsen.
En dan?
Dan is het vredesproces definitief om zeep geholpen. Het Midden-Oosten zal nog meer aan de chaos ten prooi vallen. En al met al zal de wereld hier niet beter van worden. Althans, dat beweert een groot deel van de internationale gemeenschap.
Nu kun je twisten over de vraag of het tactisch gezien handig van Trump was om deze maatregel te nemen. Washington was immers achter de schermen hard bezig om het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen nieuw leven in te blazen. Hij kon maar al te goed inschatten dat zijn besluit dat traject niet bepaald ten goede zou komen.
Maar legitimiteit gaat nog altijd voor tactiek, hoewel die twee elkaar niet altijd hoeven uit te sluiten. Het erkennen van Jeruzalem als hoofdstad van Israël is slechts een bevestiging van een feitelijke situatie.
En het hóéft het vredesproces ook helemaal niet in de weg te staan. Met die uitspraak bevestigt Trump juist dat Israël de soevereine zeggenschap over de héle stad heeft – en daarmee ook de bevoegdheid om een deel van Jeruzalem aan de Palestijnen af te staan, mocht het ooit zover komen.
Daarmee is het besluit van Trump niet meer dan symboolpolitiek. Maar ja, het gaat hier om Jeruzalem. Dan treden bekende reflexen in werking en gaan alle internationale seinen al snel op rood. Want niemand wil de verdenking op zich laden dat hij ook maar iets in deze gevoelige kwestie heeft gedwarsboomd.
Anders was dat bij de onafhankelijkheid van bijvoorbeeld Kosovo of Oost-Timor. Toen was de wereld er als de kippen bij om deze nieuwe staten te erkennen. Zelfs de NAVO en de VN kwamen eraan te pas om die nationalistische aspiraties een handje te helpen. Alle gevoeligheden ten spijt.
Los van alles heeft het besluit van de VS om hun ambassade naar Jeruzalem te verplaatsen voor hen nog een groot praktisch voordeel. In de Israëlische hoofdstad bevinden zich alle ministeries, het parlement en andere overheidsinstanties. Om de hoek, als de nieuwe Amerikaanse ambassade in het centrum van de stad wordt gebouwd.
Wat een verspilling voor al die andere landen om voor elk overleg met een volksvertegenwoordiger of ambtenaar van Buitenlandse Zaken van Tel Aviv naar Jeruzalem af te reizen.