„Wat voegt de bitcoin nou toe?”
De bitcoin koerst af op een mijlpaal. Een jaar geleden was de virtuele munt zo’n 700 dollar waard. Nu is het een kwestie van tijd voor de koers door de grens van 10.000 dollar gaat. Maar of de munt ook echt zo veel waard is? „Eigenlijk weet niemand dat, het is wat de gek ervoor geeft. Speculanten kopen in afwachting van verdere stijgingen. Het enige doel is hopen dat de bitcoin nog meer waard wordt. Je bent gek als je bitcoins nu uitgeeft. Waar zijn we dan mee bezig? Wat is de toekomst van de munt, behalve enthousiasme?”, zegt ING-econoom Teunis Brosens.
De bitcoin is eigenlijk een soort commune. Miljoenen gebruikers hebben hun computers aan elkaar gekoppeld. In een gezamenlijk logboek houdt iedereen bij wie welk bedrag overmaakt naar wie. Weg met de banken en de overheden, was het idee.
De technologie achter de bitcoin, de blockchain, staat tot nu toe als een huis. Maar de kracht van het systeem is tegelijk zijn zwakte: er ligt geen fundering onder en er staat geen leiding boven. „Je moet iedereen afzonderlijk overtuigen van een verandering. Bovendien zie je nu al kampen ontstaan, sommige mensen achter de schermen kunnen niet met elkaar overweg. De bitcoin dreigt een slachtoffer van zijn eigen succes te worden.”
Brosens vergelijkt de bitcoin met revoluties van vroeger, zoals de auto, de telefoon en het internet. „Toen kregen we iets dat we nog niet hadden. We werden bereikbaar, we konden overal naartoe gaan.” Maar de bitcoin is in de eerste plaats een manier om elkaar te betalen „en we hebben al een goed en snel betaalsysteem. Je kunt gewoon overal met je pinpas wapperen. Je kunt met euro’s veel meer kopen dan met bitcoins. Wat voegt de bitcoin nou toe? En een wereldmunt voor wereldburgers, dat ideaal spreekt een kleine groep aan, maar de gewone Nederlander is daar helemaal niet in geïnteresseerd.”
Brosens denkt dat de bitcoin voorlopig wel blijft stijgen. „Bij 10.000 krijg je misschien een kleine terugval, door mensen die hebben beloofd dan hun winst te verzilveren en ermee te stoppen. Maar daarna zal het weer stijgen, we zijn nog niet aan het einde van het enthousiasme.” De stijging houdt zichzelf in stand. Verhalen over de groei van de bitcoin lokken nieuwe gebruikers, die snel rijk worden, waardoor anderen geïnteresseerd raken, waarna de vraag toeneemt en de prijs verder stijgt.
Brosens: „Het probleem met een bubbel is dat het ooit omdraait.” En die klap is volgens de econoom een kwestie van tijd. Niemand weet echter wanneer en hoe. „Het kan zijn dat iemand verkoopt om de winst te innen. Dan daalt de prijs even en wil plotseling iedereen naar de uitgang, wil niemand kopen en gaat de prijs onderuit. Dat kan volgende week gebeuren of over 10 jaar. En of het dan naar 1000 of 100 of 10 of 1 dollar gaat, durf ik niet te zeggen. Dat is speculeren.”
