Van de bijna 60 procent Ierse stemgerechtigden die afgelopen weekeinde naar de stembus trok zei 79,15 procent ja op de vraag: „Geeft u uw goedkeuring aan het voorstel de grondwet te wijzigen met betrekking tot onderstaand wetsartikel?” In die paragraaf staat dat alle op het eiland geboren kinderen recht kunnen doen gelden op de Ierse nationaliteit. De vrees dat het eigen land overspoeld zal worden door buitenlanders die de ’bevallingsmaas’ in de wet gebruiken om het Ierse staatsburgerschap te bemachtigen, blijkt diep te zitten.

Toch wordt de vrees door geen enkel officieel cijfer gestaafd. Begin dit jaar hadden artsen in ziekenhuizen in Dublin geklaagd over een tekort aan bedden op de kraamkamers. Als een van de oorzaken noemden zij het toegenomen aantal buitenlandse vrouwen. Taoiseach -zoals de premier hier heet- Bertie Ahern greep deze opmerking aan om de oude verkiezingsbelofte dat hij de immigratie zou regelen, in te lossen.

Het imago van de Ierse gastvrijheid lijkt met de maatregel een behoorlijke deuk opgelopen te hebben. Tegenstanders van de grondwetswijziging wezen op de welwillendheid van andere landen die de Ieren door de tijd heen ondervonden hadden: „Nu anderen om soortgelijke redenen een beroep op ons doen, geven we niet thuis.”

Niet veel Ieren waren er van op de hoogte dat terwijl zij in de stemhokjes besloten niet-Ieren buiten de grenzen te houden, op het vliegveld van de hoofdstad Dublin een Nigeriaans gezin aankwam dat zes weken eerder het land was uitgezet. Felix Olaniran was met vrouw en in Ierland geboren baby in de nacht van zes op zeven april opgepakt en op een vliegtuig naar Nigeria gezet. Het paar had kort daarvoor de verzekering gekregen dat ze konden blijven gedurende de behandeling van hun verzoek om de Ierse nationaliteit te krijgen. Het gezin heeft zich zes weken lang schuil gehouden in een kerk in de Nigeriaanse hoofdstad Lagos in afwachting van de uitslag.

Zij woonden in een gebied waar strijd wordt geleverd tussen christenen en moslims en vreesden voor hun leven. Kinderen geboren tot op de dag van het referendum en hun ouders zullen naar alle waarschijnlijkheid allemaal de Ierse nationaliteit toegewezen krijgen, dus ook de familie Olaniran.

Door het referendum samen te laten vallen met de Europese verkiezingen en de gemeenteraden, wilde de regering een grotere opkomst bereiken. Bij het eerste Nice-referendum over de uitbreiding van Europa met tien nieuwe EU-lidstaten bracht als gevolg van een gebrek aan interesse amper eenderde van de Ieren zijn stem uit. Het referendum werd verworpen en de regering leed Europees gezichtsverlies. Een tweede referendum een jaar later moest alsnog de zaak recht trekken.

Vraag nu is of de regering zich met een hoge opkomst niet juist in de vingers heeft gesneden. Bij de tussentijdse verkiezingen van dit weekeinde hebben de regeringspartijen een meedogenloos pak slaag gekregen. Er wordt ondertussen al gefluisterd dat Taoiseach Ahern het zinkende schip probeert te verlaten door de Italiaan Prodi op te volgen als voorzitter van de Europese Commissie. Nog geen maand geleden zei Ahern nog nee op vragen van journalisten of hij voor de functie in was; dit weekeinde zwakte hij zijn standpunt af door te zeggen dat het niet op zijn agenda staat. Maar dat wil niet zeggen dat wat er vandaag niet op staat, morgen geen prioriteit is.