Negen procent economische groei sinds 1978: zo hard groeien moet vroeg of laat tot ecologische problemen leiden. Op het Internationaal Forum voor Watermanagement in Peking werd duidelijk dat de industrialiseringswoede in China gevolgen heeft voor de kwaliteit van het grondwater. Bijna 700 miljoen Chinezen drinken water dat vervuild is door menselijk of dierlijk afval. De mate van vervuiling is veel hoger dan de officiële criteria toestaan.

De overheid is begonnen met een campagne om de grootste vervuilende bedrijven op te doeken. Maar in de praktijk gaat het vooral om kleine bedrijven en bovendien wordt hun plaats zeer snel weer ingenomen door nieuwkomers. „Voor de honderd bedrijven die we vandaag sluiten, openen er morgen weer honderd nieuwe hun deuren”, zegt professor Li Ping van het Instituut voor Kwantitatieve Economie van de Chinese Academie van Sociale Wetenschappen.

Vooralsnog is niet de vervuiling maar het watertekort de hoofdbekommernis van de overheid. In tegenstelling tot het vochtige zuiden moet het noorden van China het nu klaarspelen met slechts 7 procent van het zoet water. Het tekort vormt al decennia een obsessie voor de Chinese overheid.

De nieuwste oplossing voor het probleem is het Transferproject, dat het water van de machtige Yangtze op drie plaatsen wil aftappen om de grote dorst van het noorden te lessen. Op drie plaatsen wordt een kanaal van 1300 kilometer lang gegraven.

Het Transferproject was oorspronkelijk een idee van Mao Zedong in de jaren vijftig. In 2000 werd het uit de kast gehaald als oplossing voor een acute watercrisis. Intussen zijn de eerste werken begonnen en tegen 2050 moeten de drie kanalen per jaar 50 miljard kubieke meter water naar het verschroeide noorden voeren.

De officiële prijs van het nieuwe megaproject is 58 miljard dollar - dubbel zo duur als de bouw van de beruchte Drieklovendam. De bouw van die stuwdam -de grootste ter wereld- ging gepaard met een onvoorstelbare brutaliteit ten opzichte van de lokale bevolking. Honderdduizenden mensen moesten verhuizen uit het gebied dat de dam onder water zet.

Met het Transferproject wordt het anders, zo kondigde onderminister van Waterbronnen Suo Lisheng in bedekte termen aan op de conferentie. „Het traditionele ontwikkelingsplan van waterbeheer heeft geen plaats in het China van de 21e eeuw, dat gericht is op het welzijn van iedereen.” Het aftappen van de Yangtze moet een schoolvoorbeeld van duurzame ontwikkeling worden.

Het project moet slagen, want anders dreigen de noordelijke vlaktes -zo ongeveer de graanschuur van China- droog te komen staan. De snel groeiende industrie heeft de ondiepe ondergrondse zoetwatervoorraad zo goed als weggepompt. Door de dalende waterspiegel zakken de steden letterlijk weg in de grond.

„Tegen 2030 bereikt de Chinese bevolking de omvang van 1,6 miljard mensen. Per hoofd van de bevolking zal er dan 1700 kubieke meter water beschikbaar zijn. Dat is het absolute alarmpeil”, zegt Wu Jisong, de directeur van de afdeling watermanagement van het ministerie voor Waterbronnen. „Tel daar de opwarming van de aarde bij en je hebt een ramp. Daarom is het van het grootste belang dat het Transferproject er snel komt.”

In China houden ze hun hart vast voor de gevolgen van het broeikaseffect. Chinese wetenschappers zijn bang dat de verwoestijning van het droge noorden versneld zal worden door de opwarming van de aarde en dat de regio een gigantische stofkom wordt.